Diyarbakır mutfağı genellikle et ağırlıklı olsa da kültür açısından büyük bir zenginliğe sahip. Yalnızca Türkiye için değil, dünya için önemli bir yere sahip olan Diyarbakır mutfağı; Mezopotamya ve Anadolu Medeniyetleri’nin geçiş bölgesinde bulunan bir şehir olması sebebiyle dikkat çekici. Bugüne dek birçok farklı medeniyetin egemenliği altına giren Diyarbakır’da farklı lezzetler ve diğer kültürlerin mutfaklarından izler görülüyor.
Özellikle kuzu ve koyun etiyle yapılan yemekleri ile dikkat çeken Diyarbakır lezzetleri protein açısından büyük bir zenginliğe sahip. Baharatlar ise yemeklerin yapımında önemli bir rol oynuyor.
Diyarbakır’ın yalnızca Türkiye için değil dünya için önemli bir turistik lokasyon olmasını sağlayan en önemli özelliklerinden biri Türkiye’nin gastronomi şehirleri arasında yer alıyor olması. Diyarbakır seyahatinizi planlarken deneyimlemeniz gereken yemekleri önceden incelemelisiniz. Eğer denemeniz gereken yemeklerle ilgili kafa karışıklığı yaşıyorsanız sizler için derlediğimiz listeye göz atabilirsiniz.
Diyarbakır’ın Meşhur Yemekleri Listesi
- Meftune
- Duvaklı Pilav
- Mumbar Dolması
- Patlıcan Dizme
- Ayvalı Kavurma
- Mahlepli Diyarbakır Çöreği
- Cartlak Kebabı
- Kaburga Dolması
- Ciğer Kebabı
- Nardanaşı
Diyarbakır’ın meşhur yemekleri, bu listeden ibaret olmasa da listede yer alan yemekleri mutlaka denemelisiniz! Türkiye’nin gastrononomi şehirleri arasında yer alan Diyarbakır, yöresel lezzetleriyle dikkatleri üzerine çekmeyi başarıyor.
1.Meftune
Diyarbakır’a dair en önemli lezzetlerin başında meftune geliyor. Yöre halkının evine misafir olduğunuzda ya da restoranlara gittiğinizde karşılaşabileceğiniz ilk yemeklerden biri.
Etli yemekler kategorisinde yer alan meftune, baharat ve soslarla lezzetlendiriliyor. Bu yemeğin en önemli özelliği ise yapımı esnasında kullanılan sumak. Bu sayede hafif ekşi ve acı bir tada sahip oluyor.
Farklı baharat ve soslar ya da diğer ana yemekler ile bir arada servis edilen meftune, özellikle akşam saatlerinde tüketiliyor. Yoğun bir lezzet ve yüksek proteine sahip olan meftune, doyurucu olmasıyla da öne çıkıyor.
2.Duvaklı Pilav
Diyarbakır’da misafir kültürüne oldukça önem veriliyor. Bir eve misafir geleceği zaman ev sahibi en önemli ve özenli yemekleri yapıyor. Duvaklı pilav da eve gelen misafirlere yapılan özenli yemeklerin başında geliyor.
Yiyenlerin bir daha unutamadıkları eşsiz bir lezzet ve sunuma sahip olan duvaklı pilav; Diyarbakır’a dair en önemli yemeklerden biri. Düğün ve bayram günlerinde hazırlanan fakat yöresel bir lezzet olması sebebiyle restoranlarda bulmanın da mümkün olduğu duvaklı pilav genellikle yayık ayranı ile birlikte servis ediliyor.
Et ve pilavdan hazırlanıyor olmasına rağmen her iki lezzetin de özenle bir araya gelmesi pilavın bu denli yoğun bir ilgi görmesinde rol oynuyor. Bir porsiyonu bile oldukça doyurucu olan bu lezzet, böylece tokluk hissinin de yüksek olmasını sağlıyor.
Duvaklı pilavı akşam yemeği için tercih edebilirsiniz. Şehir merkezindeki esnaf lokantaları ve restoranlar duvaklı pilav için oldukça iyi bir seçenek.
3.Mumbar Dolması
Diyarbakır, Türkiye genelinde en ünlü lezzetlerinden biri olan mumbar dolmasının memleketi konumunda. Güneydoğu Anadolu yöresinde Şırnak, Gaziantep ve Diyarbakır illerinde meşhur olan bu lezzet, sakatat ile hazırlanan yemeklerden biri.
Koyunun kalın bağırsağına verilen isim olan mumbar; bu yemeğin hazırlanması için iyice temizleniyor ve içerisine yöreye özgü bir harç dolduruluyor. Ardından pişirilerek genellikle sıcak servis ediliyor.
Türkiye çapında önemli bir lezzet olan mumbar dolmasını denemek için bile Diyarbakır ziyareti yapan kişiler var. Dolayısıyla Diyarbakır ziyaretiniz esnasında bu lezzeti mutlaka denemeniz öneriliyor. Restoranlarda deneyebileceğiniz mumbar dolması günün her saati yapılıyor. Aynı zamanda sokak satıcılarında da bu lezzeti bulabilirsiniz.
4.Patlıcan Dizme
Yöre halkı tarafından özellikle yaz aylarında en sık tüketilen yemeklerin başında patlıcan dizme adı verilen bu lezzet geliyor. Yaz aylarında akşam yemeklerinin bir klasiği haline gelen bu lezzetin Diyarbakır’a özgü versiyonları var. Özellikle yaz aylarında bu denli popüler olmasının en önemli sebebi ise yaz sebzeleriyle hazırlanıyor olması.
Kıyma; domates, biber ve yöreye özgü baharatlar ve salçalar ile harmanlanarak daire şeklinde dizilen patlıcanların aralarına yerleştiriliyor. Yapım tarzı olarak karnıyarık ve musakkaya benziyor olsa da lezzet açısından oldukça farklı.
Patlıcan dizme lezzetini sokaklarda hizmet veren yerel tezgahlarda ve restoranlarda deneyimleyebilirsiniz. Patlıcan dizme genellikle yayık ayranı ile birlikte tüketilir.
5.Ayvalı Kavurma
Diyarbakır yöresel lezzetleri denildiğinde akla gelen ilk tatlardan biri olan ayvalı kavurma; klasik bir et yemeğinden ziyade gastronomik ve oldukça farklı bir deneyim. Et ve ayvanın birlikte yapılıyor olması, dikkatleri çekmeyi başarıyor.
Ayvalı kavurma genellikle kuzu eti tercih edilerek hazırlanıyor. Kuşbaşı doğranan kuzu etlerinin küp şeklinde kesilmiş ayvalar ile birlikte hazırlanması ayvanın yaydığı koku ve etin yumuşak lezzeti ile eşsiz bir tat haline geliyor.
Meyve ve etin uyumunu oldukça başarılı şekilde ortaya koyan ayvalı kavurma, sıcak servis ediliyor ve genellikle akşam yemeklerinde tüketiliyor. Özellikle ayvadan kaynaklı olarak hafif bir lezzet sunan bu kavurma, et yemeklerini sevmeyenler için de bir alternatif olarak öne çıkıyor.
6.Mahlepli Diyarbakır Çöreği
Kahvaltılarda en çok tercih edilen lezzetlerden biri olan mahlepli Diyarbakır çöreği, yerel halk tarafından yoğun bir ilgi görüyor. Günlük hayatta en sık tüketilen çöreklerden birisi olmayı başarıyor.
Bölgede hizmet veren pastanelerin hemen hepsinde bulabileceğiniz çörek, kahvaltılarda ekmek yerine de tercih ediliyor.
Mahlep aroması ile birlikte hazırlanan ve ilk bakışta normal bir çöreği andıran bu lezzet klasik çöreklerden oldukça farklı. Mahlebin hoş kokusu ve hafif acı tadı çöreğin yoğun bir lezzete sahip olmasını sağlıyor. Mahlepli Diyarbakır çöreği için dile getirilmesi gereken en önemli özellik ise uzun süre bayatlamıyor olması. Diyarbakır’dan alarak evinize götürebileceğiniz bu lezzeti buzlukta tutarak uzun bir süre saklayabilirsiniz.
7.Cartlak Kebabı
Diyarbakır’ın yöresel ve unutulmaz lezzetlerinden bir diğeri olan cartlak kebabı soğan, et, yufka ve közlenmiş yeşil biber ile hazırlanıyor. Özellikle kebap sevenler tarafından ilgi gören bu lezzeti deneyenler ağızlarında kalan hoş tadı uzun süre hatırlıyor.
Cartlak kebabını diğer kebaplardan ayıran en önemli özelliği kuzu ciğeri, kuzu böbreği ve kuzu dalağı ile hazırlanan bir harç ile pişirilmesi. Bu şekilde hazırlanan harç, şişlere diziliyor ve kebap usulü pişiriliyor. Kömür ateşinde hazırlanan; közlenmiş biber, yufka ekmeği ve soğan ile servis edilen lezzet; adeta bir şölen haline geliyor. Cartlak kebabını denemek için bölgede hizmet veren kebapçıları ve yöresel restoranları tercih edebilirsiniz.
8.Kaburga Dolması
Yalnızca Diyarbakır’a ait olmasa da yöresel lezzetlerden biri olarak ele alınan kaburga dolması Türkiye’nin birçok farklı yerinde değişen versiyonları ile hazırlanıyor. Ancak Diyarbakır’da hazırlanan tarifinin gastronomi açısından kıymetli bir deneyim olacağını dile getirmek gerekiyor.
Özel günlerde servislerin baş tacı olarak ele alınan ve genellikle düğün gibi kalabalık organizasyonlarda hazırlanan kaburga dolması, pirinç ile hazırlanan hafif ekşi ve lezzetli iç harcın kaburga içerisine yerleştirilerek pişirilmesiyle hazırlanıyor. Ev yapımı salça ile harmanlanarak yöresel bir tat haline gelen kaburga dolması Diyarbakır’da birçok farklı restoranda hazırlanıyor. Siz de bu lezzeti deneyimlemek için şehir içerisinde bulunan restoranları tercih edebilirsiniz. Özellikle bazı restoranlar sadece kaburga dolması ile biliniyor.
9.Ciğer Kebabı
Ciğer kebabı Diyarbakır, Şanlıurfa ve Gaziantep’in en ünlü kebaplarından biri. Türkiye’nin Güney illerinde farklı şekillerde yapılan bu lezzet, Diyarbakır versiyonu ile deneyenler için unutulmaz bir gastronomik deneyim haline geliyor.
Kendine has bir üretim yöntemiyle uzun zaman alarak yapılan bu lezzetin yapımı oldukça zahmetli. Dolayısıyla yöre halkının ustaları tarafından hazırlanıyor. Şehrin vazgeçilmez lezzetlerinden biri olan ciğer kebabı kahvaltı, öğlen, akşam ve sahur yemeklerinde dahi tercih edilebilecek kadar popüler. Ciğer kebabının Diyarbakır’da en çok tüketildiği zaman dilimi ise Ramazan ayı. Kuzu karaciğerinin fındık büyüklüğünde kesilerek kuzunun kuyruk yağı ile birleştirilmesi ve ardından odun kömüründe pişirilmesiyle hazırlanan ciğer kebabında baharat olarak yalnızca biber ve tuz kullanılıyor.
10.Nardanaşı
Görüntüsü ile etkileyen ve sunum açısından oldukça başarılı olan nardanaşı, Diyarbakır’da uzun yıllardır sevilerek tüketilen bir lezzet. En dikkat çekici özelliği ise meyve ile etin birlikte servis ediliyor olması. Anadolu kültüründe sık görülmeyen bir durum olan meyve ve etin birlikte servisi; nardanaşı ile hayata geçiyor. İki lezzetin birbiriyle ne kadar uyumlu olduğu ise deneyenleri adeta büyülüyor.
Diyarbakırlı ustalar tarafından sıklıkla yapılan bu lezzet büyük köftelerin maydanoz, nohut ve nar ile birlikte pişirilmesiyle hazırlanıyor. Ekşi baharatlı ve hafif acı tatları aynı anda sunan bu lezzet özellikle akşam yemeklerinde tercih ediliyor.
Diyarbakır’da yöresel lezzetleri hazırlayan dükkanlarda veya kebapçılarda bulabileceğiniz nardanaşı gastronomik bir deneyim. Dolayısıyla mutlaka tercih edilmesi öneriliyor.
11.Gevre
Diyarbakır usulü hazırlanan ve oldukça yaygın bir börek türü olan gevre, katmer böreği ismiyle de anılıyor. Klasik böreklere göre daha uğraştırıcı bir lezzet. Tarifi ise oldukça zor. Bu özelliği ise bölgeyi ziyaretinizde mutlaka tatmanız gereken bir lezzet olmasını sağlıyor.
Ağızda bıraktığı güzel tadı ile günün farklı saatlerinde tercih edilen bu lezzet özellikle bayramlarda hazırlanıyor. Gevre böreği yerel halk tarafından evlerde kuzine sobada pişiriliyor. Bu durum çok daha lezzetli hale gelmesini sağlıyor. Siz de kuzine sobada pişen bu özel lezzeti şehir merkezinde bulunan pastanelerde ve fırınlarda deneyimleyebilirsiniz.
12.Pıçık (Hıllorik)
Yöresel ve oldukça ilginç bir lezzet olan pıçık; yoğurt ve bulgur ile hazırlanıyor. Salçalı ve yoğurtlu olarak servis edilen; baharatlar ve ev yoğurdu kullanılarak hazırlanan bu lezzetin en önemli özelliklerinden biri kullanılan ev yoğurdu. Hafif ekşi bir ev yoğurdu ile servis edilerek üzerine salçalı sos ve baharatlar ilave ediliyor.
Pıçık (Hıllorik) oldukça doyurucu olmasının yanı sıra günün farklı öğünlerinde tercih edilebilecek bir yemek. Yoğurtlu ve hafif bir lezzet olmasının yanında az salçalı ve yağlı tarifinin sıcak yaz günlerinde bile tercih edilmesini sağlıyor. Bu lezzeti deneyimlemek için yöresel yemekler yapan restoranları tercih edebilirsiniz.
13.Tırşik
Diyarbakır mutfağında sebzelerden hazırlanan tariflere rastlamak oldukça zor. Genellikle et üzerine kurulu bir mutfak olsa da tırşik gibi bazı istisnalar mevcut. Pek çok sebzenin bir arada kullanılarak hazırlandığı bir lezzet olan tırşik doyurucu yapısıyla öne çıkıyor.
Yöre halkının evlerinde pişen ve akşam yemeklerini süsleyen bu lezzet herkese tanıdık bir dokuya sahip. İçerisinde domates, patlıcan, kuru soğan, kabak ve havuç bulunuyor. Sağlıklı bir öğün için tercih edilebilecek bu lezzet; etsiz olarak hazırlanıyor. Bu özelliği ile et sevmeyenlere de hitap eden bir yemek olduğunu söylemek gerekiyor.
Tırşik denemek için şehir merkezinde bulunan esnaf lokantaları ve restoranları tercih edebilirsiniz. Hafif bir lezzet olması yaz aylarında da tercih ediliyor olmasını sağlıyor. Akşam yemeklerinde tercih edilmesini sağlayan özelliği ise doyurucu ve besleyici olması.
14.Serbizer
Mercimekli bulgur çorbası olarak da bilinen, sonbahar ve kış aylarının vazgeçilmez çorbalarından biri olan serbizer, Diyarbakır yöresel lezzetleri arasında bulunuyor. Et suyu ile pişirilen ancak içerisinde et bulunmayan bu çorba; oldukça besleyici ve lezzetli.
Baklagil yönünden yoğun bir tat olan ancak et suyunun çorbaya kattığı aroma sayesinde çok daha lezzetli hale gelen serbizer, sıcak tüketiliyor. Özellikle kış aylarının favorisi haline gelen bu lezzeti deneyimlemek için restoranları tercih edebilirsiniz. Serbizer, diğer Diyarbakır lezzetleri ile karşılaştırıldığı takdirde yapımı nispeten daha kolay bir lezzet. Dolayısıyla tadını beğendiğiniz işletmeden tarif alarak evinizde deneyebilirsiniz.
15.Hedik
Diyarbakır’a özgü çorbalardan bir diğeri olan hedik, kolay yapımı ve lezzetli tadı ile dikkat çekiyor. Nohut, buğday, kuru soğan, biber, salça, un, yağ ve su ile hazırlanıyor. Dolayısıyla yapımı için gerekli malzemeler oldukça basit ve temel.
Diyarbakır’a özgü bir lezzet olması farklı dokunuşlar olmamasını imkansız kılıyor. Bölgeye ait yöresel baharatlar ile tatlandırılan lezzet, özellikle kış aylarının favorisi. Genellikle evlerde hazırlanan bu lezzeti deneyimlemek için yöresel lezzetleri hazırlayan restoranları veya esnaf lokantalarını tercih edebilirsiniz. Hem besleyici hem de doyurucu bir lezzet olması hedik çorbasının yoğun bir ilgi görmesini sağlıyor. Üstelik hafif bir tada sahip olması ana yemeğe başlangıç açısından da ideal durum yaratıyor.
16.Burma Kadayıf
Burma kadayıfın en önemli özelliği Diyarbakır’a ait tescillenmiş bir lezzet olması. Tatlı ihtiyacını başarılı bir şekilde karşılayan bu lezzet damaklarda bir şölen yaratıyor. Yüzyılı aşkın süredir titizlik ile hazırlanan bu tatlı genellikle fıstık ve kaymak ile birlikte servis ediliyor.
Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından lezzetin tescillenmesi bölge halkını oldukça sevindirdi. Şehirde yapacağınız küçük bir gezintide birden fazla meşhur kadayıfçıya rastlayabilirsiniz. Genellikle küçük dükkanlarda hizmet veren kadayıf ustalarından bu lezzeti deneyimleyebilirsiniz. Lezzeti deneyimlemek için vaktiniz yoksa ya da sevdiklerinize hediye olarak götürmek istiyorsanız paket olarak satılan burma kadayıflardan alabilirsiniz. Böylelikle lezzeti deneyimlemeye evinizde de devam edebilirsiniz.
Burma kadayıf lezzeti sokak satıcıları tarafından da hazırlanıyor. Özellikle sokak satıcılarından tercih ederseniz farklı versiyonları ile karşılaşabilirsiniz. Hafif ancak damakta bıraktığı yoğun tadıyla bilinen burma kadayıf herkesin damak tadına hitap etmeyi başarıyor.
17.Paluze Tatlısı
Paluze tatlısı tamamen Diyarbakır’a has bir yöresel lezzet. Osmanlı mutfağından bugüne gelmeyi başarabilmiş tatlının içerisinde ceviz, üzüm ve pekmez bulunuyor.
Paluze tatlısı nişasta ve şeker ile hazırlanıyor. Üzerine ise ceviz serpiştirilerek servis ediliyor. Osmanlı tatlısı olarak bilinen ve pekmez ya da kızdırılmış tereyağı dökülerek servis edilen bu lezzet oldukça yoğun bir ilgi görüyor.
Paluze tatlısı özellikle kış aylarının favorisi. Servis edilirken kullanılan pekmez hem yoğun hem de besleyici bir hal almasını sağlıyor. Genellikle çay ya da kahve gibi meşrubatların yanında tercih edilen tatlı; yöre halkı tarafından akşam yemekleri sonrasında ikram ediliyor.
18.Elma Düzmesi
Diyarbakır yöresinde en çok tercih edilen tatlardan biri olan elma düzmesi, görüntüsüyle dikkat çekiyor. Bölgede en çok tercih edilen tatlılardan birisi olmayı da başarıyor. Damaklarda bıraktığı tat ve oldukça kolay şekilde hazırlanıyor olması tercih edilmesini sağlıyor.
Biber dolması gibi elmaların içi oyuluyor ve çekirdeği çıkarılıyor. Ardından içerisine kuşbaşı olarak kesilen etler yerleştiriliyor. Bu şekilde yemek olarak da tercih edilen lezzetin ceviz ile yapılan versiyonu tatlı olarak tercih ediliyor. Dolayısıyla hem tatlı hem de yemek olarak içine koyulan malzemeye göre farklılık taşıyor. Tatlı olarak hazırlanan hali yöre halkı tarafından bayram ya da düğün gibi organizasyonlar için sıklıkla hazırlanıyor.
