Tarih boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yapan Düzce farklı yaşamsal kültürlerle birlikte zengin bir mutfağa da sahiptir. Demografik olarak Abaza, Çerkes, Laz ve Gürcü gibi farklı etnik grupların yaşam alanı olan Düzce, bu kültürlerin izlerini taşıyan bir mutfak kültürüne sahiptir. Düzce’nin meşhur yemekleri her damak zevkinin hoşuna gidebilecek zenginlikte lezzetlerle doludur.
Bulunduğu coğrafya, kültürel çeşitlilik ve ikliminin bereketli ürünler yetiştirmesi nedeniyle Karadeniz mutfağından esintiler taşıyan Düzce mutfağında pide, kaygana, karalahana gibi yerel lezzetlere de bolca yer verilir. Göçmenler nedeniyle Boşnak böreği, Çerkez tavuğu ve haluju gibi etnik yemekler Düzce mutfağını zenginleştiren göçmen lezzetleri arasında yer alır.
Düzce’nin meşhur yemekleri
- Mamalika
- Kırlangıç Çorbası
- İsli Balık
- Mamursa
- Sebzeli Kaygana
- Mancarlı Pide
- Kiremitte Palamut
- Kaşık Makarnası
- Cevizli Karalahana
- Hamsili Börek
Turşu kavurması, balık, mısır, kabak çeşitleri, ısırgan, karalahana, kurutulmuş sebzeler, tuzlama ve pezük gibi yöresel ürünlerle Düzce’de hazırlanan pek çok yemek Karadeniz mutfağından büyük oranda esintiler taşır. Büyük tencerelerde uzun süre pişirilen yemekler, tereyağının sık kullanımı, sebzelerden yapılan çeşitli çorbalar ve peynirden üretilen yemekler tüm Karadeniz’de olduğu gibi Düzce’de de oldukça yaygındır. Düzce mutfağının lezzetli yemeklerini mutlaka denemenizi öneriyoruz.
1.Mamalika
Kafkas ve Bulgar kültüründe oluşan mamalika ana maddesi mısır unu olan ve meze olarak değerlendirilebilecek yemeklerden biridir. Mısır unuyla yapıldığı için Karadeniz’de de sıklıkla tüketilen lezzetler arasındadır. Yoğun kıvamlı ve besleyici bir yemek olduğu için farklı kültürlerde ana yemek yanında sağlıklı karbonhidrat olması nedeniyle ekmek niyetine de tüketilir.
Yapımında malzeme olarak mısır unu, su, tereyağı ve tuz bulunur. Tereyağının su içinde eritilmesiyle pişirilir. Mısır unu kademe kademe olacak şekilde tencereye aktarılır. Tencerede un pişirilerek yapıldığı için yapışmaması ve kıvam alması adına sürekli karıştırılarak pişirilir. Üzerine ceviz, maydanoz, sucuk veya pastırma konularak servis edilir.
2.Kırlangıç Çorbası
Karadeniz esintileri taşıyan her mutfakta balık önemli bir besin kaynağıdır. Balığın kullanıldığı yemeklerden biri olan kırlangıç çorbası Omega 3 ve 6 açısından zengin olmakla birlikte oldukça sağlıklı bir besindir. Tam mevsiminde tutulan kırlangıç balıklarıyla hazırlanan bu çorba balık yağının yemeğe muhteşem lezzet katmasıyla sofralardan eksilmeyen bir konumdadır.
Kırlangıç çorbası içinde havuç, patates, soğan ve limon gibi sebzeler bulunur. Defne yaprağıyla haşlanan kırlangıç balığından sonra aynı su içinde sebzeler haşlanır. Yumurta ve limonla çorbanın terbiyesi hazırlanır. İnce kıyılmış maydanoz ve taze çekilmiş karabiberle servis edilir. Zengin besin içeriğiyle oldukça doyurucu bir çorbadır.
3.İsli Balık
Düzce’nin Melen çayından tutulan büyük kara balıklarla hazırlanan isli balık yapımı ilginç olan yemeklerden biridir. Tuzlu suda bir akşam bekletilen balıklar ertesi gün süzülür. Zincir veya demire bağlanan balıklar fındık kabuğu veya fazla duman veren saman ateşi ile ilk tütsüyle pişirilir. Yakılan ateşle balık islendirilir. Balık üzerindeki isler önce soğuk ardından sıcak su ile balıktan ayrılır.
İnce dilimler şeklinde kesilen balıklar beyaz soğan, biber ve domatesle servis edilir. En son zeytinyağı ve limon gezdirilerek yemeye hazır hale getirilir. Oldukça farklı bir lezzet olan isli balığı Düzce merkez balık restoranlarında veya ilçelerdeki balıkçılarda deneyebilirsiniz.
4.Mamursa
Düzce mutfağı içinde Çerkez kültürüne ait yemeklerden biridir. Ana malzemesi su ve mısır unu olan mamursa için mısır unu su içinde haşlanır. Ahşap kaşıklarla ekmek kıvamına gelene kadar sürekli karıştırılarak pişirilir. Karıştırma işleminin bitmesi için hamurun ahşap kaşığa yapışmaması gerekir. Bu nedenle kıvam için ahşap kaşık kullanılır. Hamur istenilen kıvama geldikten sonra ters olacak şekilde bir tepsiye koyulur. Hamurun ortasına geniş bir çukur açılır ve boşluğun içine tereyağı konur.
Genellikle et yemeklerinin yanında tercih edilen mamursa, üzerine isli Çerkez peyniri veya kıyma dökülerek servis edilir. Düzce’de Çerkez yemekleri yapan restoranlarda bu lezzeti deneyebilirsiniz.
5.Sebzeli Kaygana
Oldukça kolay bir tarif olan sebzeli kaygana Düzce halkı tarafından genellikle kahvaltılarda tüketilen yiyeceklerden biridir. Mısır unu, süt ve yumurtayla hazırlanan krep hamuru içine yeşil soğan, dere otu ve maydanoz gibi yeşillikler katılır. Krep pişirme yöntemiyle aynı şekilde kızgın tavada hamurun iki tarafı da kızarana kadar pişirilir. Tercihe göre pişmiş biber, havuç veya kabak gibi farklı sebzelerle de hazırlanabilir.
Karadeniz bölgesine özgü sebzeli kayganayı denemek için kahvaltı hizmeti veren restoranları tercih edebilirsiniz. Kahvaltı için oldukça doyurucu olmakla birlikte genellikle yanında peynirle tüketilir. Tavşan kanı Karadeniz çayıyla tüketildiğinde vazgeçilmez lezzetlerinizden biri olabilir.
6.Mancarlı Pide
Osmanlı Devleti’nin yerleşik hayata geçerek Anadolu’yu fethetmesi üzerine yemeklerde kullanılan ve bu bölgede yetişen yenilebilir otlara mancar adı verilmiştir. Geçmiş dönemlerde kaynakların kullanım şeklinin henüz günümüzdeki kadar gelişmemesi ve ulaşım zorluğundan dolayı sınırlı kaynak kullanımı bu bölgede yetişen her şeyin değerlendirilmesini sağlamıştır.
Bölge yağışlarıyla bol vitamin depolayan otlar her yemekte değerlendirilmiştir. Vegan besin olarak değerlendirilen mancarlı pide pazı ya da ıspanak gibi otlarla hamurun birleştirilmesiyle pişirilir. Pişirilen yeşillikler içine soğan, nane, pul biber gibi baharatlar yağ ile eklenerek harç hazırlanır. Sonrasında klasik pide olarak pişirilir. Yanında genellikle çay veya ayran ile tüketilir.
7.Kiremitte Palamut
Düzce’nin Akçakoca ilçesinin meşhur yemeklerinden biri olan kiremitte palamut, palamudun en lezzetli versiyonlarından biridir. Kiremit pişirme kaplarının içine patates, soğan, sarımsak gibi sebzelerin tuzlandıktan sonra yağlanarak yerleştirilmesiyle fırına verilir. Deneyen herkesin ortak görüşüne lezzetini pişme sonunda üzerine yerleştirilen bir parça tereyağından almaktadır.
Yemeğin yanında genellikle ikram edilen, içinde normal salata malzemelerinden farklı olarak yeşil elma da bulunan salatayla ikram edilen kiremitte palamut deneyenlerin unutamayacağı lezzetlerden biridir. Düzce seyahatinizde kültürel ve doğa aktiviteleriyle dolu bir gezi içine gezinin tamamlanması adına bu lezzeti de ekleyebilirsiniz. Akçakoca ilçesinde bu lezzeti oldukça uygun ve orijinal versiyonuyla deneyebilirsiniz.
8.Kaşık Makarnası
Düzce halkı tarafından tembel karı makarnası olarak da adlandırılan kaşık makarnası ev yapımı hamurla hazırlanıyor. Hamurunda yalnızca su ve buğday unu kullanılıyor. Kaşık yardımıyla kare biçiminde parçalara ayrılan hamur suda haşlanıyor. Pişen hamur keş peyniri, fındık veya cevizle bir araya getiriliyor. Son olarak üzerine kızdırılmış tereyağı gezdirilerek servis ediliyor. Yapımı kolay olduğu için Düzce halkı tarafından en çok pişirilen yemeklerden biri oluyor.
Düzce seyahatinizde farklı yerler görmek, tarihi alanları keşfetmek ve doğa turlarına Düzce lezzetleri listesini de ekleyerek tatilinizi daha keyifli hale getirebilirsiniz. Bölgeye gitmeden önce meşhur yemekleri araştırabilir, denemek istediklerinizi önceden belirleyerek gastronomik açıdan da kültür seviyenizi artırabilirsiniz.
9.Cevizli Karalahana
Düzce’nin yöresel lezzetlerinden biri olan cevizli karalahana yapımında ceviz ve lahanaya ek olarak acıka, sarımsak, yoğurt, mısır unundan yapılan abısta, taze soğan ve kişniş kullanılır. Yalnızca haşlanan lahanaya malzemelerin eklenmesiyle yapıldığı gibi bazı yörelerde haşlanan lahanaların farklı bir aromaya sahip olması için bir gece turşu suyunda bekletilen versiyonuyla da yapılmaktadır. Bazı yörelerde de turşu suyu yerine tavuk suyu da kullanılmaktadır.
Lezzetli ve sağlıklı olmasıyla birlikte vegan bir tercih de olan cevizli karalahanayı yöresel yemekler yapan lokantalarda veya et yemekleri yapan restoranlarda et yemeğine meze olarak da tercih edebilirsiniz. Düzce’nin yöresel lezzetlerini deneyerek gezinizi daha keyifli hale getirebilirsiniz.
10.Hamsili Börek
Ana malzemesi hamsi ve un olan hamsili börek yalnızca Düzce’de olmamakla birlikte Karadeniz mutfağında da en çok pişirilen yemeklerden biridir. Hamuru ve balığı taze olarak pişirildiğinde lezzeti daha da artan börek, hamurun içine soğan ve hamsiden oluşan harcın yerleştirilmesiyle hazırlanır. Muska şeklinde kapatılan hamurlar her iki tarafı da kızartılarak servis edilir.
Farklı yörelerde klasikleşmiş tatlar çok farklı versiyonlarla pişirilir. Farklı kültürlerle farklı lezzetlerin oluştuğu Karadeniz mutfağı oldukça farklı tatlara da ev sahipliği yapıyor. Balık ve hamsi seven bir damak tadına sahipseniz mutlaka hamsili böreği de denemelisiniz. Düzce içinde restoran ve kafelerin çoğunda hamsili börek bulabilirsiniz.
11.Boşnak Böreği
Yüzyıllar boyunca Bosna Hersek topraklarında yapılarak gelenek haline gelen Boşnak böreği uluslararası üne kavuşan lezzetlerden biridir. Türkiye’deki etnik gruplar nedeniyle bu coğrafyada da sıklıkla pişirilmektedir. Evlerdeki günlük malzemelerle pişirilebilecek börek taze çayla yapılan sabah kahvaltılarının da vazgeçilmezi oluyor.
1400’lü yıllardan beri ilk günkü tarifiyle yapılan Boşnak böreği genellikle kıymalı yapılsa da peynir, patates veya ıspanaklı versiyonları da mevcut. Düzce seyahatinizde yerel lezzetlerden Boşnak böreğini denemek istiyorsanız fırın, pastane veya börekçileri tercih edebilirsiniz. El açması böreği kahvaltı ya da diğer öğünler için atıştırmalık olarak da tercih edebilirsiniz. İlçelerdeki börekçilerde de bu lezzeti deneyebilirsiniz.
12.Cevizli Patlıcan
Kakliyani olarak da bilinen cevizli patlıcan Karadeniz mutfağından esintilere bolca yer veren Düzce’de sebze, ot ve baharatların bir araya gelerek muhteşem bir tada ulaştığı lezzetlerden biridir. İçinde patlıcan ve cevizden farklı olarak kişniş, kondari, safran, foy otu, reyhan ve üzüm sirkesi bulunur.
Alacalı şekilde soyulup uzun şeritler halinde kesilen patlıcanlar kızartıldıktan sonra ceviz içiyle tüm baharatlar karıştırılarak boza kıvamında bir sos elde edilir. Hazırlanan cevizli sos kızarmış patlıcanlar üzerinde gezdirilir. Rulo şeklinde katlanan patlıcanlar servis edilir. Et yemeklerinin yanında ve genellikle meze olarak tüketilen cevizli patlıcan oldukça yöresel ve lezzetli bir tada sahiptir.
13.Hamsili Ekmek
Karadeniz mutfağında turşusu da dahil olmak üzere farklı tatlarla denenen hamsi Düzce mutfağındaki tariflerde de sıklıkla kullanılıyor. Oldukça doyurucu olan hamsili ekmek içerisine katılan pırasa, pazı, mısır unu, yumurta, yoğurt gibi malzemelerle bir çeşit tuzlu kek gibidir. Yemeklerdeki kültürel çeşitliliğin en belirgin lezzetlerindendir.
Bölgenin kültürel mirasını korumak adına Laz böreğinden sonra yakın tarihte hamsili ekmeğin de tescili alınmıştır. Karadeniz seyahatinizde Düzce’de Gezilecek Yerler planlamasına ek olarak yerel lezzetler için de yapacağınız araştırma gezinizin daha verimli geçmesini sağlar. Akşamüzeri çay molasında hamsili ekmeği yöresel lezzetler yapan restoran, fırın veya lokantalarda deneyimleyebilirsiniz.
14.Düzce Köftesi
Klasik köftelerden farklı olarak Düzce yaylalarında doğal koşullarda yetişen dana veya kuzu etlerinden yapılan Düzce köftesi lezzetli Karadeniz tatlarından biridir. Köftenin yapımında etin kendi yağı dışında herhangi bir yağ kullanılmaması bambaşka bir lezzet oluşmasını sağlar. Et severler için gerçek et tadının alındığı köftelerden biridir. Yapımı teknik ve ustalık gerektirir.
Köftenin ana malzemeleri yağlı döş kıyma, mısır unu, soğan, sarımsak, tuz ve isteğe bağlı eklenen baharatlardır. Geleneksel pişirme yönteminde ızgara için meşe odunu kömürleri kullanılır. Yanında biber ve domates kızartmasıyla servis edilir. Şehir merkezindeki yöresel lezzet restoranlarında veya ilçelerdeki lokantalarda deneyebilirsiniz.
15.Abısta
Karadeniz mutfağında sıklıkla kullanılan mısır ununun Düzce mutfağında da kullanımı yaygındır. Düzce’de ekmek yerine kullanılan abısta yapımında yalnızca mısır unu, su ve bir miktar tuz kullanılır. Yemeklere katık olarak tüketilen bir hamur işidir. Kaynayan su içine alınan mısır unu topaklanma olmaması için sürekli karıştırılarak yavaş yavaş eklenir. Kıvamının tam tutması için karıştırma için ahşap kaşık tercih edilir.
Kıvam alan hamurun bozulmaması için piştikten sonra tencere tepsiye ters çevrilerek aktarılır. Dilimlenerek servis edilen abısta genellikle Abaza peyniriyle tüketilir. Düzce’ye gittiğinizde sabah kahvaltısında tüketebileceğiniz gibi atıştırmalık olarak da tercih edebilirsiniz. Fırından paketlenmiş versiyonlarından satın alarak sevdiklerinizle de paylaşabilirsiniz.
16.Konuralp Pilavı
Halk arasında kasaba pirinci olarak da adlandırılan Konuralp pirinci yöre halkı tarafından Konuralp bölgesindeki köylerde yetiştirilen bir pirinç türüdür. Geçmiş yıllarda ‘Osmanlı Saray Mutfağı Pirinci’ olarak da adlandırılmıştır. Kökeni 1800’lü yıllara dayanan ünlü Konuralp pirincinden yapılan Konuralp pilavı geçmişten bugüne değişmeyen tarifiyle varlığını sürdürmüştür.
Pilavın yapımı için pirince ek olarak kemik suyu, kuşbaşı dana eti, nohut ve baharatlar kullanılır. Pirinç yaklaşık iki saat salamura tuzu katılan ılık suda bekletilir. Pirinçler yıkanırken kırılmaması için elle dokunulmadan yalnızca süzgeç kullanılır. Et, nohut ve baharatların piştiği suya pirinçler eklenir. Üstüne yufka veya lavaş serilerek servis edilir.
17.Oturtma Tatlısı
Gürcü, Roman, Çerkez, Abhaz gibi farklı etnik grupların bulunduğu Düzce zengin mutfak kültürüyle birçok farklı çeşitte lezzete ev sahipliği yapar. Bunlardan biri olan oturtma tatlısı Balkan Türkleri mutfağından Düzce’ye kazandırılan lezzetlerden biridir. Baklava türevi olan tatlının yapımında buğday unu, süt, yoğurt, nişasta, yumurta, şeker, margarin, yağ ve ceviz kullanılır.
Un, yağ, süt, yumurta ve yağ ile hazırlanan hamur nişasta ile açılır. Açılan yufkanın içine ceviz eklenir ve küçük parçalar halinde kesilir. Fırına verilmeden önce üzerine eritilmiş tereyağı veya margarin gezdirilir. Piştikten sonra şerbeti dökülür. Düzce’de bulunan hemen hemen her restoranda veya tatlıcıda bu lezzeti deneyebilirsiniz.
18.Akçakoca Melengücceği Tatlısı
Manav olarak adlandırılan ve Orta Asya’dan Akçakoca’ya göç eden Türklerin yüzyıllar boyunca pişirdiği Akçakoca Melengücceği tatlısı Osmanlı mutfağında da yer alan tatlılardan biridir. Farklı bir lezzete sahip olan tatlıyı özel kılan malzeme ise Melen Nehri çevresinde yetişen mandalardan elde edilen sütün kaymağıdır. Rivayete göre ismi eski zamanlarda şerbetsiz versiyonu ekmeğe benzediği için ‘Melen küçük ekmeği’ olarak tanımlanıp, zamanla ‘Melengücceği’ halini almıştır.
Yapımında buğday unu, süt, yumurta, sıvı yağ olarak fındık yağı, tereyağı, manda kaymağı, dartı, kabartma tozu, ceviz, fındık ve bal kullanılır. Genellikle dondurma veya dağ çileği ile servis edilir.
