Çeşitli ve zengin bir mutfak olan Erzincan mutfağı, yılın dört mevsimi şehre gelen ziyaretçilere gastronomik açıdan keyifli deneyimler yaşatıyor. Beslenmenin temelini buğday ve buğday ürünleri ile hayvansal gıdaların oluşturduğu mutfak, dövme, erişte, tarhana, bulgur ve yarma gibi farklı besinlere de yer veriyor. Özellikle bulgurun neredeyse her yemekte kullanıldığı görülüyor.
Yöre halkının yaşamında en önemli yeri tutan hazırlıklardan biri yaz aylarında yapılan kışlık hazırlığı. Aşurelik buğday, bulgur, tarhana, yarma ve erişte gibi kış ayları için yapılan besin hazırlıkları; mutfakta önemli bir yere sahip. Hem et hem de hamur yemekleri ile çeşitlilik gösteren Erzincan lezzetleri farklı damak tatlarını uyum sağlayabilecek yemeklere yer veriyor.
Pek çok ticaret yolu üzerinde yer aldığı için tarihi boyunca önemli bir şehir olan Erzincan, hem kültürel ve turistik yerleri hem de mutfağı ile keyifli bir tatili rotası. Cami, külliye, kale ve kutsal türbe gibi mutlaka görülmesi gereken çok sayıda yere ev sahipliği yapan Erzincan; farklı damak tatlarına hitap eder.
Erzincan’ın meşhur yemekleri:
- Kuzu Dolması
- Kelecoş
- Keşkek
- Kahküllü Pilav
- Erzincan Çorbası
- Yaprak Sarma
- Kete
- Kaygana
- Su Böreği
- Yaprak Döner
Her öğün farklı bir yemek yiyebileceğiniz, lezzetli ve farklı alternatiflere sahip olan Erzincan mutfağını şehirde ve ilçelerde yer alan restoranlar aracılığıyla deneyebilirsiniz. Farklı yemeklerin hazırlığını yapan restoranlar, günün her saati hizmet vermeye devam ediyor.
1.Kuzu Dolması
Erzincan mutfağına ait, yöresel ve ünlü bir yemek olan kuzu dolması Türkiye’nin farklı yerlerinde yapılıyor olsa da orijinal versiyonu Erzincan’a ait. Şehirde yetişen çeşitli yöresel bitliklerin harmanlanması ile elde edilen, genellikle öğle yemeklerinde tüketilen kuzu dolması, pilavla karışık bir şekilde servis ediliyor. Acı biber, turşu, domates ve baharatlarla hazırlanan dolma ortalama 1,5 saatlik bir hazırlık sürecine sahip. Yapımı ustalık gerektiren, klasik dolmalardan farklı olan, yöresel ev yemekleri hazırlayan restoranlarda bulabileceğiniz kuzu dolması, doyurucu ve lezzetli bir alternatif. Akşam yemeklerinde ara sıcak olarak da ikram edilen ancak özellikle gün içerisinde acıktığınız takdirde tercih edebileceğiniz bir lezzet olarak değerlendiriliyor.
2.Kelecoş
Iğdır, Sivas, Erzurum, Elazığ ve Erzincan’da hazırlanan bir yemek olan kelecoş, hangi yöreye ait olduğu tam olarak bilinmemesine rağmen her yörede hazırlanan farklı versiyonu ile seviliyor. Doğu Anadolu Bölgesi şehirlerinde de hazırlanan kelecoş için maya, yumurta, yumurta beyazı, süt, çay, sıvı yağ, tuz ve un kullanılıyor. İçerisinde ise ıspanak, kuru soğan, sıvı yağ ve peynir yer alıyor. Gözlemeyi andıran ancak hamuru sebebiyle daha farklı bir lezzet olan kelecoş yöre halkı tarafından genellikle sabah kahvaltılarında tüketiliyor. Fırınların neredeyse tamamında günün her saati taze olarak servis edilen kelecoş, çoğunlukla çay ile birlikte tüketiliyor.
3.Keşkek
Özellikle Ege bölgesinin en sevilen lezzetlerinden biri olan keşkek, Erzincan’da hazırlanan versiyonuyla da ilgi görüyor. Ege bölgesinde hazırlanan keşkekten farklı olarak içerisinde kuşbaşı et ve salça bulunan Erzincan usulü keşkek buğday, tuz, karabiber ve tereyağı gibi malzemelerin bir araya gelmesi ile hazırlanıyor.
Erzincan’da gezilecek yerler listelerinde bulunan ilçelerin neredeyse tamamında bulabileceğiniz keşkek, yöresel yemekleri hazırlayan restoranlar tarafından hazırlanıyor ve taze olarak servis ediliyor. İçerisinde hem kuşbaşı et hem de buğday bulunması oldukça doyurucu olmasını sağlarken herhangi bir öğünde tercih ettiğiniz takdirde uzun süre tok kalmanızı sağlıyor.
4.Kahküllü Pilav
Türk mutfağı için önemli olan pilav, bir ara yemek olarak değerlendirilir ve neredeyse her ana yemeğin yanında servis edilecek kadar sevilir. Pirinç veya bulgur gibi birbirinden farklı malzemelerle hazırlanan, hemen her yörede hazırlanan farklı bir versiyonu bulunan pilav, Türk mutfağı için oldukça önemli bir yere sahiptir. Erzincan mutfağında yer alan pilavın ise klasik pilavlardan oldukça farklı olduğunu söylemek gerekiyor.
İsmi ile de dikkat çeken kahküllü pilav içerisinde soğan, biber, tereyağı, salça, fasulye, zerdeçal, kekik, kimyon, karabiber ve sumak gibi pek çok malzeme bulunuyor. Bulgur ile hazırlanan, klasik bulgur pilavından oldukça farklı olan kahküllü pilav, farklı bir pilav denemek isteyenler tarafından tercih ediliyor. Genellikle akşam yemeklerinde yanında turşu ile servis ediliyor.
5.Erzincan Çorbası
Erzincan çorbası ya da yöre halkı tarafından anılan ismi ile kesme çorba, soğuk kış günlerinin favorisi. Şifalı ve lezzetli bir seçenek arayanların tercihi olan Erzincan çorbası, oldukça doyurucu. Zengin akşam yemekleri için lezzetli bir başlangıç olan Erzincan çorbası içerisinde kesme hamur, kemik suyu ve yeşil mercimek gibi malzemeler bulunuyor. Yöresel yemeklerin başında gelen, yediden yetmişe herkes tarafından sevilerek tüketilen Erzincan çorbası, içerisinde bulunan malzemeler sebebiyle besleyici. Uzun süre tok tutan bu çorba genellikle akşam yemeklerinde ve kış aylarında tüketiliyor. Çorbayı ev yemekleri hazırlayan restoranlarda bulabilir, lezzetli bir başlangıç yapabilirsiniz.
6.Yaprak Sarma
Yaprak sarmanın Türk mutfağına ait en önemli lezzetlerden biri olduğunu söylemek mümkün. Farklı yörelerde hazırlanan çeşitli versiyonları ile sofralarda yerini alan, zengin bir yemek çeşidi olarak değerlendirilen yaprak sarmanın, Erzincan’da hazırlanan bir versiyonu da bulunuyor. Farklı baharatlar ile servis edildiği için klasik yaprak sarmalardan farklı olan Erzincan usulü yaprak sarma üzüm ağacının yapraklarıyla hazırlanıyor.
Limon ve pul biberle servis edilmesi ise klasik yaprak sarmalardan farklı bir özelliği olarak değerlendiriliyor. İçerisinde bulunan dolma pilava isot ve tuz gibi yöresel eklemeler yapılıyor. Yöresel yemekleri hazırlayan restoranlar da bulabileceğiniz yaprak sarma, zengin akşam yemeklerinde ara sıcak olarak servis ediliyor.
7.Kete
Süt, margarin, sıvı yağ, yaş maya, tuz ve un ile hazırlanan, dolayısıyla klasik bir hamur işi ürün olmasına rağmen yapımı ustalık gerektiren ve yöre halkı tarafından genellikle evlerde hazırlanan kete, Erzincan mutfağına ait en önemli hamur işi lezzetlerden birisi. İçerisinde ise tereyağı, sıvı yağ, tuz ve un ile hazırlanmış bir harç bulunuyor. Daha sonra üzerine yumurta sürülerek fırınlarda pişirilen kete yöre halkı tarafından evlerde hazırlanıyor. Kahvaltı başta olmak üzere günün her saati sevilerek tüketilen keteyi fırınlarda bulabilirsiniz. Uzun süre bayatlamadığı için paketli olarak satın alabilir ve sevdiklerinize hediye olarak götürebilirsiniz.
8.Kaygana
Yumurtalı bir yiyecek olan ve Batı mutfağındaki omleti andıran kaygana, Türk mutfağının farklı noktalarında görmüş olabileceğiniz bir lezzet. Erzincan mutfağında da sıklıkla hazırlanan ve yöre halkı tarafından genellikle evlerde pişirilen kaygana, kavrulmuş sebze gibi tuzlu malzemeler ile hazırlanıyor. Omletten en önemli farkı ise içerisinde bulunan bol miktarda tereyağı.
Yöre halkı tarafından genellikle sabah kahvaltıları için tercih edilen, yöresel ev yemekleri hazırlayan restoranlarda günün her saati bulabileceğiniz kaygana çoğunlukla peynir ve zeytin gibi kahvaltılık malzemeler ile servis ediliyor. Gün içerisinde açlığınızı gidilecek lezzetli bir alternatif olması her saat tercih edilebilmesini sağlıyor.
9.Su Böreği
Su böreği, Türk mutfağında çok önemli bir yere sahip. Lezzetli, börek çeşitleri arasında sevilen, zengin akşam yemeklerinin vazgeçilmezlerinden biri olarak değerlendirilen su böreği, Erzincan’da hazırlanan versiyonu ile de dikkat çekiyor. Yufka, maya, un ve patates ile hazırlanan dolayısıyla klasik peynirli su böreğinden farklı bir tarif olan Erzincan usulü su böreği genellikle çayla birlikte servis ediliyor.
Akşam yemeklerinde daha pratik bir seçeneği tercih eden veya ziyaretçilerini ağırlamak isteyen yöre halkı tarafından genellikle evlerde hazırlanıyor. Ortalama 1,5 saat içerisinde hazırlanan, hizmet veren pastane ve fırınların neredeyse tamamında günün her saati taze olarak bulabileceğiniz su böreği talebe göre peynirli iç harç ile de üretiliyor.
10.Yaprak Döner
Döner, farklı yörelerde hazırlanan çeşitli versiyonları farklı sunum teknikleri ile Türk mutfağı için oldukça önemli. Erzincan ziyaretinizde mutlaka denemeniz gereken lezzetlerin başında ise yaprak döner geliyor. Türkiye’nin farklı yerlerinde deneme şansı yakalamış olabileceğiniz yaprak dönerin ana vatanının Erzincan olduğunu söylemek gerekiyor. Çoğunlukla porsiyon olarak servis edilen, ince bir şekilde doğranan dana etinden hazırlanan yaprak döner talebe göre ekmek arası veya pilavla karışık olarak da servis ediliyor. Günün her saati her halk tarafından sevilerek tüketilen, restoranlarda ve dönercilerin neredeyse tamamında bulabileceğiniz yaprak döner, dört mevsim boyunca yörenin en sevilen yemeklerinden birisi.
11.Gendime Çorbası
Gendime çorbası; ismi ile farklılık yaratan, bir başka yörede benzerine rastlamanızın düşük bir ihtimal olduğu çorba çeşitlerinden bir. Tamamen Erzincan yöresine ait olan bu çorba Erzincan’a gelen turistlerin merak ettikleri ve denemek istekleri ilk çorba konumunda.
Özellikle kış akşamlarında iç ısıtan, bağışıklığı destekleyen ve kendinizi daha sağlıklı hissetmenizi sağlayan gendime çorbası içerisinde yoğurt ve maydanoz bulunduruyor. Klasik yoğurtlu çorbadan daha farklı bir tada sahip olan, ev yemekleri hazırlayan restoranlarda bulabileceğiniz gendime çorbası, yöre halkı tarafından genellikle evlerde hazırlanıyor. Kış aylarında günün her öğünü sevilerek tüketiliyor.
12.Kaburga Yemeği
Erzincan mutfağı etli yemekleri ile ön planda olan, zengin ve farklı çeşitleri sahip bir mutfak. Yöreye ait et yemeklerin en önemlisi ve en popüleri olan kaburga yemeği ise turistlerin denedikleri ilk et yemeklerinden birisi.
Bulgur pilavı ve acı biber ile servis edilen, ilçede ve merkezde hizmet veren bütün restoranlarda bulabileceğiniz kaburga yemeği; yapımı ustalık gerektiren ve hazırlık süreci uzun olan bir yemek. Dolayısıyla göre halkı da genellikle evlerde hazırlamak yerine restoranlarda yemeyi tercih ediyor. Yapımı uzun sürdüğü için genellikle öğle saatlerinde hazırlığına başlanır ve akşam yemeklerinde servise hazır hale geliyor. Doyurucu ve lezzetli olan, kaburganın en güzel hali olarak değerlendirilen kaburga yemeği, talebe göre pirinç pilavıyla da servis edilebilir.
13.Erzincan Tulum Peyniri
Erzincan’a özgü en önemli lezzetlerden biri olan tulum peyniri, klasik peynirlerden oldukça farklı. Yöre halkının sabah kahvaltıları için vazgeçemediği peynir çeşitlerinden biri olan tulum peyniri, klasik peynirlerden farklı olarak daha ekşi bir tada sahip. Yöresel lezzetler arasında bulunan ve en çok tüketilen peynirlerden biri olan Erzincan tulum peyniri, tek başına tüketiliyor olması ile birlikte börek ve poğaça gibi pek çok yiyeceğin iç harcında da kullanılıyor. Erzincan tulum peyniri denemek, satın almak, arkadaşlarınıza veya ailenize hediye olarak götürmek istiyorsanız şehrin neredeyse her yerinde bulunan yöresel ürünler satan dükkanları ziyaret edebilirsiniz.
14.Çökelek Piyazı
Çökelek peyniri, salatalık, domates, biber, maydanoz, dereotu, nane, ceviz ve baharatlar ile hazırlanan çökelek piyazı, hafif bir atıştırmalık ya da farklı bir salata denemek isteyenlerin tercih edebilecekleri en iyi seçeneklerden birisi. Yöresel bir yemek olan, genellikle sıcak yaz günlerinde tercih edilen veya zengin akşam sofralarında salata olarak ikram edilen çökelek piyazı, içerisinde bulunan çökelek peynirinin tadı sebebiyle oldukça farklı. Pratik bir şekilde hazırlanan ve yöresel yemekleri hazırlayan restoranlar neredeyse tamamında bulabileceğiniz çökelek biraz da meze olarak da tüketiliyor. Yöresel ürünler satan dükkanlardan çökelek peyniri alarak bu lezzeti evinizde de deneyebilirsiniz.
15.Gasefe
Erzincan’a özgü yöresel bir tatlı olan gasefe kuru kayısı olarak bilinen ve yöre halkı tarafından yarma olarak adlandırılan malzeme ile hazırlanıyor. Bununla birlikte içerisinde tereyağı, şeker, su ve ceviz bulunuyor. Besleyici bir lezzet olan kuru kayısının ceviz ile birleşmesi ile birlikte hazırlanan dolayısıyla hem enerji veren hem de özellikle kış aylarında tüketildiği takdirde üşümeye engel olan gasefe, yöre halkı tarafından genellikle evlerde hazırlanıyor. Malzeme listesi basit ve hazırlık süreci kısa olan gasefe tatlısı, sıcak olarak servis ediliyor. Yöresel ev yemekleri hazırlayan restoranlarda bulabileceğiniz bu tatlı genellikle akşam yemekleri sonrası tüketiliyor.
16.Ayva Kalyesi
Türkiye’nin farklı yerlerinde yapılan, Arap kültüründen Türk kültürüne geldiği tahmin edilen ayva kalyesi, Erzincan için de önemli bir tatlı. En önemli özelliği ise içerisinde taze kuyruk yağı, et veya koyun boyun eti kullanılıyor olması. Bununla birlikte ayva, tarçın, mastika, badem suyu, safran ve gül suyu gibi farklı çeşitleri ile hazırlanan, malzeme listesi sebebiyle gastronomik açıdan farklı bir deneyim olarak değerlendirilen ayva kalyesi, klasik tatlı tariflerinden farklı. Yöresel yemekleri hazırlayan restoranlarda hazırlanan ayva kalyesi yöre halk tarafından genellikle akşam yemekleri sonrasında tüketiliyor. Sizler de bu tatlıyı denemek için yöresel yemekleri hazırlayan restoranları ziyaret edebilirsiniz.
17.Sırın Tatlısı
Sırın tatlısı genellikle Erzincan’ın köylerinde hazırlanıyor. Fıstık ve yufkanın bir araya gelmesi ile hazırlanan, akşam yemekleri sonrası meydana gelen tatlı ihtiyacına yönelik hazırlanan bir tatlı olan sırın tatlısı, şerbetli ve şerbetsiz versiyonlara sahip. Yaklaşık 40 dakika içerisinde hazırlanan pratik bir tatlı olması yöre tarafından genellikle evlerde hazırlanmasını sağlıyor. Malzemesi az olmasına rağmen pratik ve lezzetli olan, aniden gelen misafirler için tercih edilebilecek en iyi seçeneklerden biri olarak değerlendirilen sırın tatlısını denemek için ilçede ve merkezde bulunan tatlıcıları ziyaret edebilirsiniz. Bu tatlı genellikle çay ile tüketiliyor.
18.Sarığı Burma
Saray tatlısı olduğu tahmin edilen, Sivas’ta da hazırlanan ve Erzincan mutfağına ait önemli bir tatlı olan sarığı burma Osmanlı mutfağından bugüne dek gelebilmeyi başara şerbetli tatlılardan birisi. Su, süt, tereyağı ve ceviz ile hazırlanan tatlı limon suyu, su ve şeker ile hazırlanan şerbet ile buluşturularak hazırlanıyor.
Oldukça ağır ve yoğun bir tatlı olan sarığı burma genellikle zengin akşam yemekleri sonrası misafire ikram ediliyor. İçerisinde bulunan ceviz sebebiyle farklı bir lezzete sahip olan, yöre halkı tarafından lüle baklavası olarak da adlandırılan sarığı burma tatlısını şehirde hizmet veren tatlı dükkanlarında ve restoranlarda bulabilirsiniz. Genellikle akşam yemekleri sonrası tüketiliyor ve kahve ile birlikte ikram ediliyor.
