Asya ve Avrupa kıtasını bağlayan tek şehir statüsü, yüzbinlerce yıllık köklü tarihi, tarih ve kültür kokan sokaklarıyla dünyaca tanınan şehirlerden biri olan İstanbul Türkiye’nin en değerli şehirlerinden biridir. Farklı kültürlerden oluşan etnik yapısıyla mutfağıyla da popüler olan İstanbul’un meşhur yemekleri zengin bir lezzet çeşitliliğine sahiptir.
Kuzu, koyun ve dana kullanılan et yemekleri, yüzlerce çeşit börek, tahıl ve baklagillerden oluşan zengin menüler, zeytinyağlılar, tatlılar ve sayılamayacak çeşitlilikteki diğer lezzetler İstanbul’un zengin bir mutfak kültürüne sahip olmasını sağlar. Batı ve doğunun izleri kültürünün her noktasına işlemiş İstanbul’da yemek kültürü de oldukça gelişmiştir.
Farklı farklı zamanlarda gidildiğinde şehir keşfinin çok daha verimli olduğu İstanbul’da gezilecek yerler kısa bir zaman dilimine sıkıştırılmamalıdır. Zengin mimarisi, her adımda farklı bir yaşamı barındıran sokakları ve lezzetleriyle İstanbul keşfedilmesi hiçbir zaman bitmeyen şehirler arasındadır.
Yüzlerce çeşitlilikte yaşama sahip semtlerinde fiziki yapılaşma kadar semt lezzetleri de ön plandadır. Yaşamın sokaklarda olduğu bu şehirde meşhur yemekleri denemek istiyorsanız İstanbul sokak lezzetleri de binlerce çeşitlilik ve lezzette seçenekler sağlar. İstanbul’a gitmeden önce planlama yaparken gezeceğiniz yerler listesine o bölgelerdeki meşhur lezzetleri de ekleyerek İstanbul’un tam anlamıyla tadını çıkarabilirsiniz.
İstanbul’un Meşhur Yemekleri
- Piliç Topkapı
- Fava
- Beyinli Beykoz Dolması
- Tarhana Çorbası
- Lakerda
- Midyeli Lahana Sarması
- Erikli Kuzu Gerdan
- Reştiyye
- İstanbul Pilavı
- Sultanahmet Köftesi, gibi lezzetler yer alıyor.
1.Piliç Topkapı
Osmanlı mutfağından kültürümüze kazandırılan Piliç Topkapı tavuk ve iç pilavın buluşturulduğu lezzetlerden biridir. İçindeki malzeme çeşitliliği zengin olan pilavın yapımında tavuk budu, pirinç, kuzu ciğeri, kuş üzümü, dolmalık fıstık, tereyağı ve yoğurt kullanılır.
Soslarla marine edilen tavuk butları iç pilavla doldurularak sarılır. Kürdanla tutturulan butlar tepside pişirilir. Son olarak yoğurt ve salçadan oluşan sos et üzerinde gezdirilerek fırına verilir. Genellikle patates kızartmasıyla servis edilir. İstanbul’un geleneksel yemekleri arasında yer alan piliç topkapıyı hemen hemen her semtte bulunan bir restoranda deneyebilirsiniz. Tavuk ve tatlı iç pilavın buluştuğu lezzeti deneyimleyerek gastronomik kültürünüzü artırabilirsiniz.
2.Fava
Bakladan yapılan fava İstanbul’a özgü yerel lezzetlerden biridir. İçinde bakla, havuç, soğan, sarımsak, zeytinyağı, dereotu ve limon bulunur. Tüm sebzeler birlikte haşlanır, ardından yağ eklenir. Sebzeler yumuşayınca karışım püre haline gelene kadar karıştırılır. Üzeri dereotuyla süslenir. Tepsiye serilen püre soğuduktan sonra baklava veya kare biçiminde kesilir. Zeytinyağı ve limon gezdirilerek servis edilir.
Genellikle meyhanelerde meze olarak tüketilen fava zeytinyağlı olması nedeniyle hafif bir lezzettir. İstanbul geziniz sıcak havalara denk geliyorsa farklı zeytinyağlılarla birlikte semt restoran veya mezecilerinde bu lezzeti deneyebilirsiniz. Yıllardır değişmeyen lezzetler sunan, kült haline gelmiş lokantalarda denemenizi öneriyoruz.
3.Beyinli Beykoz Dolması
Yapımı ustalık gerektiren Beykoz dolması hazırlanma süreci zahmetli yemeklerden biridir. İçinde et, kuzu veya koyun beyni, margarin, soğan, havuç, patates ve karabiber bulunur. Beyinler sirkeli suda haşlandıktan sonra kuşbaşı biçimde dilimlenir. Yağda kavrulan soğana et eklenerek yaklaşık yarım saat pişirilir. Sebzeler baharatlarla birlikte ete ilave edilir. Sebzeler yumuşayınca dilimlenen beyin parçalara yemeğe ilave edilir ve bu şekilde bir süre daha pişirilir.
Sakatat severler için farklı bir seçenek olan beyinli Beykoz dolması Beykoz’un özgün lezzetlerinden biridir. Osmanlı Döneminde Beykoz çevresindeki hayvanların saray ihtiyacını karşıladıktan sonra kalan sakatatların değerlendirilmesi için geliştirilen tariflerden biridir. Yüzyıllarca korunan lezzetiyle bugün de aynı tarifle yapılmaktadır.
4.Tarhana Çorbası
Çorba doyuruculuğu, hazımsızlığa iyi gelmesi ve bin bir çeşit malzemeyle farklı birçok versiyonu olan yerel lezzetlerimizden biridir. Orta Asya topluluklarından saray mutfağına gelen tarhana çorbası ise besleyici değeri en yüksek olan çorbalardan biridir. Geleneksel yapım yöntemleriyle yaz ayında hazırlanan tarhanalar kışın şifa olması için lezzetli bir çorbaya dönüşür.
Biber, soğan, domates, maydanoz gibi sebzelerin karışım haline getirilip kuruduktan sonra ufalanmasıyla elde edilen tarhana lezzetli olduğu kadar sağlıklı ve besleyici gıdalardan biridir. İstanbul Avrupa Yakası’nda gezilecek yerler planlaması yaparken Avrupa semtlerindeki ünlü çorbacılarda İstanbul usulü çorbalar içerek gastronomik açıdan da verimli bir gezi elde edebilirsiniz.
5.Lakerda
Üç tarafı denizlerle çevrili olan Türkiye’de balık kültürü de gelişmiştir. Özellikle Karadeniz’de olmak üzere Ege, Marmara ve Akdeniz’de balıkla yapılan tarifler zengin bir çeşitliliğe sahiptir. Denizi merkezine alan İstanbul’da ise balık kültürle özdeşleşmiş besinlerden biridir.
Lakerda uygun olan balıkların bir tür salamura işleminden geçirilerek uzun süre saklanmasıyla elde edilir. Herhangi bir balıktan yapılabilmekle birlikte balığın taze olması gerekir. İstanbul kıyı balıkçıları ve balık restoranlarıyla ünlüdür. Balığın farklı bir lezzetle sunulduğu lakerdayı denemek için kıyı restoranlarını veya balıkçıları tercih edebilirsiniz. Keyfinizi daha da artırmak için manzaralı restoranları tercih edebilirsiniz.
6.Midyeli Lahana Sarması
Denizin yaşamın her alanına işlediği İstanbul’da her sokakta bir midyeciyle karşılaşmanız mümkün. Midyenin farklı şekilde kullanıldığı midyeli lahana sarması ise İstanbul’un nostaljik lezzetlerinden biridir. Farklı kültürleri barındıran etnik yapısıyla İstanbul kültürlerin yemeklerde de çeşitliliğe sahip olmasını sağlar. Ermeni mutfağından alınan midyeli sarma zeytinyağlı lahana sarması ve midye dolmanın karışımı olan bir yemektir.
Midyecilerde satılan midye dolma içine benzer bir içle sarılan lahanalar enfes lezzette bir meze haline gelir. Özellikle Şişli semti restoranlarında midye sıklıkla kullanılır. Bu lezzeti Şişli’de, semt restoranlarında veya mezecilerde deneyebilirsiniz. Tarihi ve kültürel açıdan zengin bir gezi deneyimi yaşatan İstanbul yemekleriyle de gastronomik kültürün gelişmesini sağlar.
7.Erikli Kuzu Gerdan
Osmanlı saray mutfağı lezzetlerinin geçmişten bugüne gelerek oluşturduğu kültürel yemek çeşitliliği İstanbul’u cazip kılan yerel ögelerden biridir. Kuzu etinin en güzel hallerinden biri olan erikli kuzu gerdan ise bir kebap türüdür. İçinde kuzu incik, arpacık soğan, sarımsak, kuru erik, tarçın, biberiye ve kekik kullanılır.
Tavada kızgın yağ ile mühürlenen kuzu etleri diğer sebze ve baharatlarla birlikte fırında pişirilir. Erik ve tarçının tatlı ekşi tadının kuzu etiyle mükemmel uyumu ve biberiyenin et yemeklerine kattığı lezzet kuzu gerdanı farklı kılan özellikleridir. Değişik tat ve lezzetleri denemeyi seviyorsanız İstanbul gezinizde kebap restoranlarında erikli kuzu gerdanı deneyebilirsiniz.
8.Reştiyye
Osmanlı saray mutfağından günümüz mutfaklarına kazandırılan bir diğer lezzet reştiyyedir. Erişte pilavı olarak da değerlendirilen reştiyye içinde erişte, tulum peyniri, tereyağı, ceviz, pul biber ve maydanoz kullanılır. Haşlanan eriştelerin üzerine tereyağında kızdırılan pul biber ve maydanoz eklenir. En son üzerine tulum peyniri gezdirilir. Peynirin erimesi için tercihe göre fırında da pişirilebilir. Makarnacılarda bu lezzeti deneyebilirsiniz.
İstanbul sokakları bin bir çeşit lezzetin bir araya geldiği kültürel ögelere sahiptir. Gezi içinde acıktığınızda tercihinizi klasik lezzetler yerine bölgeye ait yemekler yapan lokantalardan yana yapmanızı öneriyoruz. Bu şekilde farklı lezzetler deneyerek İstanbul gezinizi gastronomik açıdan da verimli kılabilirsiniz.
9.İstanbul Pilavı
Pilav Türk mutfağında yemeklerin yanına doyurucu bir alternatif olarak pişirilen lezzetlerden biridir. Yüzyıllardır mutfaklarda olan pilav farklı yörelerde içine farklı lezzetler katılarak çok sayıda çeşitlilikte pişirilebilir. Bunlardan biri olan İstanbul pilavı ise farklı malzemelerin bir araya getirilmesiyle zengin lezzete sahiptir.
Pilav için tavuk göğsü, bezelye, tereyağı, Antep fıstığı, badem, zencefil, zerdeçal ve baharatlar kullanılır. Osmanlı Döneminde yapılan zengin içerikli pilavlara benzer. Zengin içeriğinin sağladığı doyuruculuk sayesinde tek başına bir öğün olarak tüketilebilir. İstanbul’da pilavıyla ünlü olan pek çok restoran ve esnaf lokantası bulunur. Ufak bir araştırma yaparak hayatınızda yiyeceğiniz en iyi pilavı İstanbul sokaklarında deneyebilirsiniz.
10.Sultanahmet Köftesi
İstanbul mutfağı zengin kültürüyle klasik yemeklerin bile özel lezzetlere kavuştuğu mutfaklardan biridir. Şehri özel kılan kültürel yoğunluk yaşam tarzı, mimari ve toplumsal yapılanma gibi ögelerle birlikte mutfak alanını da etkiler. Semtlere özgü birçok lezzet bulunur. Bunlardan biri de kuşkusuz deneyen herkesin tadına doyamadığı Sultanahmet köftesidir.
Sultanahmet köftesi içinde kıyma, böbrek yağı, soğan, süt tozu, karbonat ve yumurta sarısı kullanılır. Böbrek yağıyla kavrulan kıyma diğer malzemelerle yoğrulur. Bir gün dinlendirilen köfte harcı tüm malzemelerin birbiriyle özdeşleşerek lezzet kazanmasını sağlar. Sultanahmet çevresinde tarihi bir yolculuğa çıkarken esnaf lokantalarında bu eşsiz lezzeti deneyebilirsiniz.
11.Çengelköy Salatalığı
Çengelköy salatalığı bilindik salatalıklara göre daha çıtır ve sulu yapıdadır. C ve K vitamini bakımından zengindir. Ufak, biraz tombul ve açık yeşilde olan Çengelköy salatalığını yiyebileceğiniz gibi cilt bakımı için de kullanabilirsiniz. Organik tohumlarla yetiştirilen salatalık Türkiye’nin en doğal ürünlerinden de biridir.
Salatalığıyla meşhur olan Çengelköy İstanbul Anadolu Yakası’nda gezilecek yerler arasında manzaralı çay bahçeleriyle ünlüdür. Huzurlu ve sakin yapısıyla İstanbul’un farklı bir yüzünü yansıtan Çengelköy farklı ambiyansa sahip kafeleriyle de ön plana çıkar. Çengelköy’de börek, kokoreç ve midye gibi İstanbul lezzetlerini deneyebilirsiniz. Sahildeki çay bahçelerinde İstanbul’un kalabalığında huzuru yaşayabilirsiniz.
12.Çerkes Tavuğu
Çerkez mutfağının Anadolu mutfağıyla sentezi olan Çerkez tavuğu bir nevi meze çeşididir. İçinde haşlanmış tavuk, sarımsak, ceviz ve ekmek içi, tavuk suyu ve karabiber kullanılır. Tavuk suyuyla ıslatılarak yumuşayan ekmek içinin üzerine havanda dövülen tuz, sarımsak ve ceviz eklenir. Karabiberle lezzetlendirilen karışım tel tel parçalanmış tavuk etinin üzerine ilave edilir. Son olarak yağda kızdırılan toz biber dökülerek servis edilir. Bazı yerlerde farklı aroma vermesi için kişnişle süslenen versiyonları da bulunur. İstanbul mezecilerinde veya esnaf lokantalarında bu lezzeti deneyebilirsiniz. Yerel bir tat olduğu için hemen hemen her semtte bulabilirsiniz.
13.Papaz Yahnisi
Soğan yahnisi olarak da adlandırılan papaz yahnisi İstanbul’un geleneksel lezzetlerinden biridir. Osmanlı mutfağından gelen bu lezzet Rum, Gürcü veya Ermeni toplulukları tarafından da pişirilir. Türkiye’nin farklı yörelerinde de sıklıkla pişirilen yemeklerden biridir.
Rivayete göre eski zamanlarda hastalanan bir din görevlisine iyileşmesi için Türk komşusu tarafından soğan yahnisi götürülür. Din adamı yahniyi çok beğendiği için komşudan tekrar tekrar yapmasını ister. Bu nedenle ismi zamanla papaz yahnisi olmuştur.
Yapımında kuzu eti, arpacık soğan, sarımsak, tereyağı, sirke, kimyon, tuz ve şeker kullanılır. Etler tereyağında kavrulduktan sonra soğan ve sarımsaklar bütün şekilde eklenir. Baharatlar da eklendikten sonra düdüklü tencerede pişirilir. Genellikle pilavla servis edilir.
14.Sarıyer Böreği
İstanbul sokaklarında denenmesi gereken bin bir çeşit lezzetten biri de kuşkusuz Sarıyer böreğidir. Diğer böreklerden farklı olarak yapımında baklavalık yufka, kuş üzümü ve çam fıstığı kullanılır. Kendine has kokusu ve lezzetiyle sıcak bir fincan çayla İstanbul’un tadına varmayı sağlayan lezzetlerden biridir. Osmanlı Döneminde yaşanan kıtlık zamanında Türk olmayan biri tarafından pudra şekeriyle yapılırken zamanla Sarıyer’de günümüzdeki versiyonunu almıştır.
Orijinalinde kıyma kullanılan Sarıyer böreği peynirli veya patatesli olarak da yapılmaktadır. Yapımında baklavalık yufka, yumurta, Ayçiçek yağı, soda, maydanoz, kuş üzümü ve dolmalık fıstık kullanılır. İstanbul’un farklı semtlerinde yapılsa da Sarıyer börekçilerinde bu lezzeti deneyebilirsiniz.
15.Kanlıca Yoğurdu
Tarihi bir geçmişe sahip olan Kanlıca yoğurdu Osmanlı-Rus Savaşı döneminde Bulgaristan’dan Kanlıca’ya göçle gelen bir aile tarafından İstanbul kültürüne kazandırıldı. Bugün geleneksel yapımını ailenin torunu üstlenmiştir. Yapımında doğal süt kullanılması ve hiçbir katkı maddesi kullanılmaması Kanlıca yoğurdunu özel kılan faktörlerdir.
Kanlıca yoğurdunu denemek istiyorsanız yoğurdun ana yeri olan Kanlıca’yı da ziyaret edebilirsiniz. Anadolu yakasındaki en şirin semtlerden biri olan Kanlıca’ya toplu taşıma araçlarıyla ulaşabileceğiniz gibi Emirgan veya Çengelköy’den kalkan vapurları da tercih edebilirsiniz. Sahil semti olan Kanlıca’da keyifli bir gün geçirebilirsiniz. Asırlık Kanlıca Yoğurdu isimli mekanda yoğurdunuzu pudra şekerli, ballı, reçelli veya dondurmalı şekilde de tüketebilirsiniz.
16.Pekmezli Ayva Dolması
Türk mutfağında farklı malzemelerin bir araya getirilerek oluşturulduğu pek çok lezzet bulunur. Osmanlı mutfağında şehzadeler için düzenlenen şölenlerde baş tacı olan pekmezli ayva dolması ise İstanbul’un yerel lezzetlerinden biridir. Yapımında ayva, kuzu eti, dana eti, kuyruk yağı, tereyağı, pekmez, pirinç, çam fıstığı, iç badem, kuş üzümü ve dereotu kullanılır.
Zengin malzemelerle hazırlanan iç çanak şeklinde kesilen ayvaların içine doldurulur. Fırında pişirilen dolma son olarak pekmezli tereyağlı sos gezdirilerek servis edilir. Mayhoş ve tatlı lezzetlerin bir araya getirilerek yapıldığı dolma oldukça lezzetlidir. İstanbul’da Osmanlı mutfağı yemekleri yapan restoran veya lokantalarda deneyebilirsiniz.
17.Balık Ekmek
Sokak lezzetleri içinde olan balık ekmek İstanbul denilince akla ilk gelen lezzetlerden biridir. İstanbul için ikonik hale gelen balık ekmek özellikle Eminönü ile bağdaştırılmıştır. Turistlerin alışveriş için uğrak noktası olan Eminönü çevresinde her yerden balık kokusu yükselir. Soğan ve yeşilliklerle lezzetini katlayan balık ekmek İstanbul’da en çok keyif veren aktiviteler arasındadır.
İstanbul’da tüm balıkçılarda deneyebileceğiniz gibi sahil kenarında seyyar olarak satan esnafları da deneyebilirsiniz. Salaş ve iştah açıcı etki yaratan balıkçı esnaflarında hayatınızdaki en iyi balık ekmek deneyimini yaşayabilirsiniz. Balık ekmek için Eminönü’nden farklı olarak Galata, Sarıyer ve Şişli’yi de tercih edebilirsiniz.
18.Beyoğlu Çikolatası
Beyoğlu’nun ikonik ögelerinden biri kuşkusuz Beyoğlu çikolatasıdır. Yapımında kaliteli ve özenle seçilen kakao çekirdeklerinin kullanımı Beyoğlu çikolatasını özel kılan en önemli faktördür. Yiyenlerin damağında yoğun çikolata tadını hissettiren Beyoğlu çikolatası köklü bir geçmişe sahiptir. 1950’li yıllardan beri aynı tatla üretilmektedir.
Diğer çikolata barlarına göre daha kalın yapıda olan Beyoğlu çikolatasının yapımında kullanılan her malzeme üst düzey kaliteye sahip ürünlerden seçilir. Paketlemesi için uzun yıllardır aynı metalik ürün tercih edilir. Değişen zaman ve tasarım şartlarına göre paketlemesi değiştirilse de kullanıcıların nostaljik etkisini kaybetmemesi için eski paket talebi üzerine bugün de halen metalize bir kaplama ürünüyle paketlenir.
