Türkiye’nin merkezinde 6 bin yıllık köklü geçmişi ile yer alan Kayseri en eski yerleşim yerlerinden biridir. İpek Yolu üzerinde bulunduğu için tarih boyunca sanayi ve ticaret adına önemli bir şehir olmuştur. Halen bu özelliğini sürdürmeye devam eder.
Kayseri coğrafi konumundan farklı olarak yöresel lezzetleriyle de ön plana çıkar. Türk mutfağına dahil olan birçok lezzetin Kayseri’den çıktığı görülüyor. Bu durum Kayseri’yi gastronomik açıdan da önemli bir merkez haline getirmektedir.
Şehir yıllar boyunca günümüz koşullarına göre modernleşmiş olsa da geleneklere bağlı yaşam tarzı güncel olarak devam ettiriliyor. Merkezde ve ilçelerde yer alan restoranlarda ve lokantalarda halen yüz yıllardır önemini korumaya devam eden yemekler pişiriliyor.
Kayseri seyahatinizde denemenizi önerdiğimiz birçok lezzet bulunuyor. Kayseri’nin meşhur yemekleri şu şekilde sıralanabilir:
Kayseri’nin Meşhur Yemekleri
- Yağlama (Şebit)
- Pastırma
- Çiriş Yemeği
- Kayseri Mantısı
- Cıvıklı
- Kurşun Aşı
- Sucuklu Köfte
- Örgülü Pilav
- Tahinli Yaprak Sarması
- Kayseri Katmeri
Kayseri mutfağı önemli bir zenginliğe ev sahipliği yaparken içerisinde farklı kültürlere de yer veriyor. Şehirde bugüne dek egemenlik kurmuş medeniyetlerin izleri yemeklerde de görülebiliyor. Özellikle mantı gibi ünü dünyaya ulaşan Kayseri lezzetleri hem yerli hem de yabancı turistler tarafından sıklıkla tercih ediliyor. Yemekleri deneyebileceğiniz çok sayıda restoran şehrin farklı yerlerinde konumlanıyor.
1.Yağlama (Şebit)
Görsel olarak lahmacuna benzeyen yağlama, yiyenlerin bir daha unutamadıkları bir lezzettir. Ana vatanı Kayseri olan yağlama, nefis bir kıymalı harç ile hazırlanır. Harcın içerisinde kıyma, soğan, domates, salça ve çeşitli baharatlar bulunur. Hazırlanan harç ince şekilde açılmış hamurun üzerine yerleştirilir. Bir kat hamur ve bir kat kıyma olacak şekilde dizilir, yoğurt ile servis edilir.
Yağlama (Şebit) yöre halkı tarafından günün her saati tercih edilen lezzetlerden biridir. Özellikle öğle ve akşam yemeklerinde tüketilir. Bu lezzeti denemek için merkezde ve ilçelerde bulunan restoranları tercih edebilirsiniz. Yağlama şehirde neredeyse her restoranda hazırlanan bir lezzettir.
2.Pastırma
Kayseri’nin yöresel yiyecekleri arasında bulunan en önemli lezzetlerden biri pastırmadır. Geleneksel bir Türk yiyeceği olan pastırma, Türkiye’nin başka şehirlerinde de sıklıkla üretilmektedir.
Tarihi oldukça eskilere dayanan, 17. yüzyıldan beri hazırlandığı bilinen pastırma günümüzde Kayseri için ciddi bir endüstri ürünüdür. Dünyanın birçok yerine Kayseri’den pastırma ihraç edilmektedir.
Pastırma hazırlanırken çiğ sığır eti çeşitli baharatlar ile harmanlanır. Daha sonra et belirli işlemlerden geçirilir. Ustaların elinde çemen ile kaplanan ve hazırlığı ustalık gerektiren pastırma, yöre halkı tarafından ve tüm Türkiye’de kahvaltıdan akşam yemeklerine bütün öğünlerde tüketilebilir. Orijinal halinin Kayseri’de yapıldığını düşünen pek çok turist yalnızca pastırma satın almak için Kayseri’ye gelebiliyor.
3.Çiriş Yemeği
Çiriş otu bir çeşit yabani pırasadır. Çiriş otu ile yapılan yemekler Erzurum ve Kayseri mutfağında yaygındır. Mevsiminde tüketilebilecek en güzel sebzelerden biri olarak değerlendirilen ve birçok faydası olan Çiriş otu, çiriş yemeğinin ana malzemesidir.
Taze toplanarak temizlenen otlar yağda soğan ve salça ile kavrulur. Ardından bulgur ve pirinç eklenir. Bu sayede hem lezzetli hem de doyurucu bir yemek haline gelir. Çiriş yemeği genellikle yoğurt ile servis edilir. Yapımı oldukça basit olan bu yemeği bölgeden alacağınız çiriş otu sayesinde evde de hazırlayabilirsiniz. Eğer restoranlarda denemek istiyorsanız yöresel yemekler hazırlayan esnaf lokantalarını tercih edebilirsiniz.
4.Kayseri Mantısı
Kayseri mantısı ünü dünyayı sarmış önemli bir lezzettir. Mantı birçok farklı versiyonu çeşitli yörelerde hazırlanır. En popüler olanı ise Kayseri usulü yapılan mantıdır. Bir kaşığa 40 tane sığacak kadar küçük yapılan Kayseri mantısı, ünü ülke sınırlarını aşan bir lezzet olması sebebiyle de merak edilir. Kayseri mantısının klasik mantılara oranla bir diğer önemli farkı ise daha sulu olmasıdır. Özenle açılan ve küçük küçük kesilerek içerisine kıyma konularak hazırlanan Kayseri mantısı, ustalık gerektiren bir lezzettir. Şehir merkezinde ve ilçelerde birçok farklı mantıcı görebilirsiniz. Yalnızca mantı yaparak hizmet veren bu restoranlar sizlere Kayseri mantısı konusunda benzersiz bir deneyim sunuyor.
5.Cıvıklı
Kayseri’nin Develi ilçesi ile özdeşleşmiş bir lezzet olan cıvıklı, Konya’nın etli ekmeği ve Samsun’un terme pidesi ile benzer özellikler bulunduruyor. Bir çeşit kavurmalı pide olan ve hamur işleri arasında yer alan cıvıklı, buğday unu ile hazırlanan mayalı bir hamurun pide haline getirilmesidir. Harç olarak domates ve biber gibi sebzeler et ile buluşturulur. Taş fırında pişirilen cıvıklı yöre halkının genellikle düğün ve bayram gibi özel günlerde tercih ettikleri bir lezzettir. Kayseri’de neredeyse her restoranda bu lezzeti deneyebilirsiniz. Hem yaz hem de kış aylarında tercih edilen cıvıklı çoğunlukla akşam yemeklerinde yanında közlenmiş biber ve ayran ile tüketilir.
6.Kurşun Aşı
Kayseri mutfağında et yemekleri önemli bir yer tutuyor. İçerisinde dana eti ve nohut olan dolayısıyla uzun saatler boyunca tok kalmanızı sağlayan kurşun aşı sevilen seçeneklerden biridir. Kurşun aşı adı verilen bu lezzet halkı adeta ikiye bölmüştür. Bir kısım bu lezzetin bir çorba olduğunu söylese de diğer taraf yemek olduğunu iddia eder. Hangi kategoride yer aldığına dair tartışmalar devam etse de lezzetli bir seçenek olduğu konusunda deneyen herkes hemfikirdir.
İçerisinde bulunan malzemeler uzun süre tok kalmaya yardımcıdır. Sulu bir yemek olarak hazırlandığı için genellikle yanında ekmek ile servis edilir. Yöre halkı tarafından özellikle kış aylarında tüketilir. Bu lezzeti denemek için şehir merkezinde ya da ilçelerde yer alan esnaf lokantalarını ziyaret edebilirsiniz.
7.Sucuklu Köfte
Kayseri yöresel yemekler listesinde bulunan ve bir et yemeği olan sucuklu köfte pek çok kişiyi yanıltıyor. Sanılanın aksine sucuklu köfte içerisinde sucuk bulunmuyor. Fakat köfte hazırlanırken tıpkı sucuğun hazırlık aşamasında olduğu gibi farklı baharatlar bir arada kullanılıyor. Bu durum yiyenlerin köftenin tadını sucuğa benzetmesine neden oluyor.
Sucuk Kayseri mutfağı için en önemli şarküteri ürünlerinden biridir. Bu sebeple şehirde hemen her aktarda onlarca farklı sucuk baharatı bulunabilir. Şehirde hazırlanan bu denli fazla sucuk baharatı sucuktan farklı olarak diğer yiyeceklerde de kullanılmaktadır. Bu sebeple yöre halkı köftelerin içerisine de sucuk baharatı ekler. Böylelikle sucuklu köfte hazırlanmış olur.
8.Örgülü Pilav
Hem tadı hem de görüntüsü doyurucu bir lezzet olan örgülü pilav, Kayseri için önemli lezzetlerin arasında yer alıyor. Estetik açıdan en dikkat çekici yemeklerden biri olan örgülü pilav, klasik pilavlardan sıkılanlar için keyifli bir alternatif oluyor. Özellikle misafir sofralarının vazgeçilmezlerinden biri olan örgülü pilavı esnaf lokantaları ve yöresel restoranlarda deneyebilirsiniz.
Şerit halinde kesilen hamurların kafes şeklinde tepsiye dizilmesi ve daha sonra içerisine iç pilav yerleştirilmesi ile hazırlanan örgülü pilav hazırlaması zahmetli bir yemektir ve el becerisi ister. Herkesin yapabileceği bir lezzet olmadığını söylemek gerekir. Kafes şeklinde açılan hamurlar fırında nar gibi kızarır, eşsiz sunumu ile farklı bir lezzet deneyimi sunar.
9.Tahinli Yaprak Sarması
Kayseri’de Gezilecek Yerler arasında bulunan Talas ilçesi tarihi ve doğal güzellikleri ile olduğu kadar yemekleri ile de ziyaretçilerini memnun etmeyi başarıyor. Talas ilçesi ile özdeşleşmiş bir yemek olan tahinli yaprak sarması, klasik yaprak sarmalarından farklı olarak tahin ile hazırlanıyor.
Sarmanın içerisinde pirinç, ayva rendesi, karabiber, şeker, tuz, soğan ve naneli bir harç bulunuyor. Asma yapraklarına yerleştirilen harç kalem gibi incecik sarılıyor ve tepsiye dizilerek fırında pişiriliyor. Piştikten sonra üzerine tahin ilave ediliyor.
Tahinli yaprak sarması yöre halkı tarafından evlerde sıklıkla hazırlanan bir lezzettir. Siz de bu lezzeti denemek istiyorsanız şehir merkezinde ya da ilçede bulunan yöresel restoranları ziyaret edebilirsiniz.
10.Kayseri Katmeri
Kayseri usulü katmer, yörenin en sevilen hamur işi lezzetlerinden biridir. Klasik katmerden en önemli farkı içerisine yoğun olarak koyulan tahindir. Yöre halkı tarafından genellikle ekmeye bir alternatif olarak tüketilir. Çoğunlukla evlerde hazırlanır. Sabah kahvaltıları için en sık tüketilen hamur işi lezzetler arasında yer alır.
Buğday unu, su ve tuz karışımı ile bir hamur hazırlanır. Daha sonra içerisine tahin ile hazırlanmış harç sürülür. Yufkalar birkaç kez katlanıp açılır. Böylelikle harç hamur ile tamamen bütünleşir. Daha sonra pişirilir. Pastanelerde bulabileceğiniz bu lezzet çoğunlukla saclarda pişirilir. Sıcak servis edilmesi gerekilen Kayseri katmeri, yanında çay veya kahve ya da peynir gibi kahvaltılıklar ile tüketilir.
Kayseri katmeri yöre halkı tarafından evlerde sık sık hazırlanan bir hamur işidir. Bu lezzeti denemek istiyorsanız pastaneleri ve yöresel yemekler hazırlayan restoranları ziyaret edebilirsiniz. Bu gibi yerler özellikle sabah saatlerinde taze bir şekilde Kayseri katmeri hazırlar ve sunar. Sıcak halinde lezzeti tam olarak alındığı için mutlaka sıcak şekilde tüketmeniz gerekir.
11.Kayseri Tepsi Mantısı
Kayseri mutfağının önde gelen lezzetlerinden biri olan mantı farklı versiyonları ile hazırlanıyor. En sevilen çeşitlerinden biri ise tepside hazırlanan ve tepsi mantısı olarak sunulan versiyonudur. Kayseri mantısından daha büyük kesilen hamurların içerisine yerleştirilen kıyma iki ucundan içleri görünecek şekilde kapatılır. Daha sonra tepsiye dizilir. Suda değil fırında pişer, bu sayede lezzeti çok daha yoğun hale gelir.
Kayseri tepsi mantısı servis edilirken üzerine yoğurt ve özel baharatlar ile hazırlanan bir sos dökülür. Mantı yemekten hoşlanıyorsanız Kayseri seyahatiniz sırasında tepsi mantısını mutlaka denemeniz önerilir.
12.Kayseri Tiridi
Tirit Türkiye’nin birçok yöresinde yapılan bir lezzettir. Kayseri mutfağına ait önemli bir lezzet olan tirit, Kayseri’de sık sık pişirilir. Hem lezzetli hem de doyurucu olması yöre halkı tarafından da sevilmesini sağlar. Rulo şeklinde sarılan yufkaların üzerine tiftiklenmiş beyaz ya da kırmızı et yerleştirilir. Daha sonra özel bir sos hazırlanarak üzerine dökülür. Genellikle ince kıyılmış maydanoz ile servis edilir.
Kayseri tiridi yöre halk tarafından genellikle akşam yemekleri için tercih edilir. Denemek için merkezde bulunan ve yöresel yemekler hazırlayan restoranlar tercih edilebilir.
13.Pöç
Adını yalnızca Kayseri’de duyabileceğiniz pöç kebabı dananın kuyruk sokumu kemiğinden hazırlanır. İsmini de bu kemikten alır. Sakatat olarak algılansa da sakatat kategorisinde yer almaz. Dünyada ve Türkiye’de birçok farklı yerde, farklı isimler ve farklı şekiller ile pişirilen pöç oldukça şifalı bir et çeşididir.
Pöç kebabı hazırlanırken etler parçalara ayrılır. Tuz ve karabiber ile marinasyon yapılır. Daha sonra una bulanır ve kızgın tavada mühürlenir. Mühürleme işlemi sonrası güveç tencerelerde 2-3 saat kadar pişirilir. Çoğunlukla yanında pilav ile servis edilir.
Bu lezzeti denemek için kebapçıları ziyaret edebilirsiniz. Şehir merkezinde ve ilçelerde bulunan kebapçılar pöç konusunda usta oldukları için benzersiz bir deneyim sunarlar.
14.Çemenli Ekmek
Çemen pek çok kişinin pastırma ile özdeşleştirdiği bir baharat olsa da farklı yemeklerde de baskın lezzeti sebebiyle değişik tatlar için kullanılmaktadır. Kayseri’de çemen kullanımı oldukça yoğundur. Hemen her sofrada yer alan çemen, kahvaltı ve çay saatlerinin vazgeçilmezlerinden biri olan çemenli ekmeğin yapımında da kullanılır.
Çemenli ekmek hazırlanırken çemen içerisine ceviz ve baharat eklenir. Bu sayede ezme haline getirilir. Daha sonra ev yapımı ekmeğin üzerine sürülür. Ceviz ve kekik ilave edilerek servis edilir. Hem lezzetli hem de doyurucu bir seçenektir. Çemenli ekmek özellikle sabah kahvaltılarının vazgeçilmezlerinden biridir.
Çemenli ekmeği Kayseri’deki fırınlarda bulabilirsiniz. Çemenli ekmek için fırınları sabah saatlerinde ziyaret etmelisiniz, aksi takdirde bulmanız zor olabilir.
15.Nevzine
Genellikle tatlı olarak hazırlanan ve ikram edilen nevzine Kayseri’de oldukça meşhurdur. Yeni doğum yapan annelere, kalabalık misafir gruplarına, düğün evlerinde ve bayram için sık sık hazırlanır. Un, yoğurt, pekmez ve ceviz ile hazırlanan, malzeme listesi az olmasına rağmen lezzetli bir tatlı olan nevzine, içerisinde bulunan malzemeler sebebiyle doyurucu bir seçenektir.
Günümüzde nevzine tatlısı genellikle esnaf lokantalarında yapılıyor. Bu lezzeti denemek için merkezde ve ilçelerde bulunan esnaf lokantalarını tercih edebilirsiniz. Çoğunlukla yemekten sonra ikram edilir. Tatlı isteğe göre ceviz ile süsleniyor ya da sade şekilde servis ediliyor.
16.Yoğurt Tatlısı
Şerbetli tatlılardan hoşlanmanıza rağmen daha hafif bir lezzet arıyorsanız yoğurt tatlısı tam size göre bir seçenektir. Görünüşü revaniyi andıran ve kek şeklinde hazırlanan bu tatlının yoğurt tatlısı ismi ile anılmasını sağlayan en önemli özelliği ise içerisinde bol miktarda yoğurt ve irmik bulundurmasıdır. Bu sayede ağızda dağılan, yumuşacık bir tatlı hazırlanmış olur.
Kayseri’nin yöresel lezzetleri arasında bulunan yoğurt tatlısı yöre halkı tarafından genellikle bayram gibi özel günlerde hazırlanır. İçerisinde un, irmik ve bolca yoğurt bulunur. Tepsiye dökülerek pişirilen ve pişirdikten sonra üzerine şerbet dökülerek servis edilen yoğurt tatlısı az yağlı yapısı ve şerbetli hamur ile oldukça lezzetlidir.
Kayseri’de bulunan pastane ve tatlıcıların büyük bir çoğunluğunda yoğurt tatlısı bulunur. Gün içerisinde pastane ve tatlıcılara uğrayarak bu lezzeti deneyebilirsiniz.
17.Gül Tatlısı
Gül tatlısı ya da gül baklavası Kayseri’nin tatlıları arasında yer alır. İçerisinde yumurta, sıvı yağ, süt, yoğurt, kabartma tozu, limon suyu, tuz, ceviz, un ve nişasta bulunur. Şerbetli bir tatlıdır. Yöre halkı tarafından genellikle bayramlarda misafirlere ikram edilmek için hazırlanır. Esnaf lokantalarında yemekten sonra ikram edilir.
İsmini almasını sağlayan en önemli özelliği hamurun gül şeklinde hazırlanıyor olmasıdır. İncecik açılan hamur gül şeklinde hazırlanır ve fırında pişirilir. Piştikten sonra üzerine şerbet ilave edilir. Hem görsel hem de lezzet olarak başarılı bir deneyim olan gül tatlısı, yöre halkı tarafından genellikle evlerde hazırlanır. Bu tatlıyı denemek için yöresel yemekler hazırlayan esnaf lokantalarını ziyaret edebilirsiniz. Gül tatlısı genellikle yemekten sonra, çay ya da kahve ile tüketilir.
18.Aside
Aside tatlısını Anadolu’nun birçok yöresinde görebilirsiniz. Tarih boyunca farklı medeniyetler tarafından yapılan aside tatlısı, Kayseri’de en sevilen tatlılardan biridir. Şehrin yöresel yemekleri listesinde yer alan aside hem hafif hem de kolay yapılan bir tatlı olması sebebiyle akşam yemekleri sonrası yöre halkı tarafından genellikle evlerde hazırlanır.
Un helvasına benzer olsa da daha yumuşak kıvamlı olan aside tatlısı ağızda dağılır. Un, şeker ve tereyağı ile yapılan dolayısıyla oldukça basit bir tatlı olan aside tatlısı esnaf lokantalarında yemeklerden sonra ikram edilen seçeneklerden biridir.
