Bünyesinde farklı tatlar bulunduran Yozgat mutfağı pek çok açıdan etkileyici. Lezzetli yemeklere yer veren bu mutfak, şehrin yıllar içerisinde geçirdiği değişimden etkilenmiş. Yozgat seyahat esnasında mutlaka denemeniz gereken yemekler, farklı damak tatlarına başarıyla hitap ediyor.
Yılın her mevsimi ziyaret edilebilecek, kültürel ve tarihi açıdan zengin bir şehir olan Yozgat, mutlaka denenmesi gereken yemekleriyle de ayrıcalıklı bir turistik gezi vadediyor.
Yozgat’ın meşhur yemekleri:
- Çap Çup Mantı
- Çiğdem Pilavı
- Düğürcük Çorbası
- Tandır Kebabı
- Sakala Çarpan Çorba
- Tandır Kebabı
- Arabaşı
- Bulama Çorbası
- Bazlama
- Helle Çorbası
Günün farklı öğünlerinde deneyebileceğiniz bu yemekler şehir merkezinde ve ilçelerde bulunan restoranlar, ev yemeği yapan lokantalar ve yöresel yemekleri hazırlayan dükkanlarda bulunuyor. Siz de damak tadınız için uygun olan yemeklerle Yozgat’ta gastronomik açıdan keyifli bir deneyim yaşayabilirsiniz.
Bozok yaylasının yüksek tepelerinden birinin üzerine kurulu olan Yozgat’ta sonbahar ve kış aylarında yağışlar ile karşılaşmak muhtemel. Kültürel açıdan zengin bir şehir olan Yozgat bu sebeple genellikle bahar ve yaz aylarında ziyaret edilir. Bununla birlikte Türkiye’nin farklı bölgelerinden gelen turistler tarafından dört mevsim boyunca ilgi gördüğünü söylemek de mümkün.
Yozgat’a gitmek için havayolunu veya karayolunu tercih edebilirsiniz. Şehir içerisinde bir havalimanı olmadığı için en yakın havalimanı olan Erkilet Havalimanı’nı kullanmanız gerekir. Kendisine özgü coğrafyası, farklı tatlar içeren lezzetleri ile gastronomi açısından Yozgat daha önce yaşamadığınız bir deneyimi yaşamanızı mümkün kılabilir. Özellikle yöresel restoranlarda tadabileceğiniz bu lezzetler sayesinde belki daha önce yediğiniz ancak Yozgat’a ait olan bir lezzetin orijinal halini de deneyimle şansı elde edebilirsiniz!
1.Çap Çup Mantı
Mantının Türk mutfağı için en önemli lezzetlerden biri olduğunu söylemek mümkün. Kayseri mantısı, çıtır mantı veya sosyete mantısı gibi farklı versiyonları ile hazırlanan mantılar gibi oldukça lezzetli. Elde açılan ince hamur içerisine patates, kıyma ya da peynir gibi farklı harçlar yerleştirilerek fırınlanan veya suda haşlanarak pişirilen mantı, genellikle yoğurtla servis edilir. Yozgat usulü mantı olan çap çup mantı ise hem ismi ile hem de görüntüsüyle dikkat çeker.
Kesilen taze hamurların tuzlu su içerisinde makarna gibi haşlandıktan sonra yoğurt veya dökülerek servis edilmesi ile hazırlanan çap çup mantı, pratik bir hazırlık sürecine sahip olmasına rağmen oldukça lezzetli. Mutlaka denenmesi gereken lezzetlerden biri olan çap çup mantı, Yozgat’a ait yemekler hazırlayan restoranların pek çoğunda bulunuyor.
2.Çiğdem Pilavı
Yozgat’a özgü pilavlardan biri olan Çiğdem pilavı, klasik pilav tariflerinden farklı. En önemli farkı ise Hıdırellez döneminde hazırlanması.
Geçmiş yıllarda Hıdırellez döneminde kapı kapı gezen çocuklara farklı bitkiler verilirdi ve çocuklar bitkileri ellerinde gezdirdikleri torbada toplarlardı. Gezi bitip, çocuklar eve döndükten sonra anneler çocukların torbalarındaki bitkileri alırlar ve bunlarla pilav yaparlardı.
Hikayesi kadar kadarda güzel olan Çiğdem pilavı günümüzde çocuklar tarafından toplanan bitkilerden yapılmıyor olsa da bu gelenek halen yaşatılıyor. Bahçelerden toplanan veya pazardan alınan bitkiler ile hazırlanan, klasik pilavdan daha aromatik olan Çiğdem pilavı, genellikle et yemekleri yanında servis ediliyor. Eğer Hıdırellez döneminde Yozgat’a seyahat ederseniz sokakta Çiğdem pilavı hazırlayıp dağıtan hayır severlere denk gelebilirsiniz. Bununla birlikte ev yemekleri hazırlayan restoranlar da bulunabilir.
3.Düğürcük Çorbası
Yozgat’a ait çorbalardan biri olan düğürcük çorbası oldukça doyurucu. İçerisinde ince bulgur olduğu için uzun süre tok kalmaya yardımcıdır. Zengin akşam yemekleri için iyi bir başlangıç olarak değerlendirilen ve Yozgat’a özlü bir lezzet olduğu için yöre halkı tarafından sevilerek tüketilen düğürcük çorbası, genellikle et suyuyla hazırlanıyor.
Tereyağının salçayla kavrulması, et suyu eklenmesi ve ardından bulgurun ilave edilmesi ile hazırlanan düğürcük çorbası, Yozgat’a ait en pratik yemeklerden birisi. İçerisinde bulunan et suyu sebebiyle çocuklar ve bebekler tarafından da tüketilen ve gelişimi desteklediği bilinen düğürcük çorbası, genellikle ekmek ile servis edilir ve sıcak bir şekilde kış aylarında tüketilir. Kış aylarında neredeyse her restoranda bulabileceğiniz bu lezzeti bahar ve yaz aylarında yöresel yemekleri hazırlayan restoranlarda bulabilirsiniz.
4.Sakala Çarpan Çorba
Sakala çarpan ya da sakala sarkan olarak adlandırılan, ismi ile dikkat çeken bu yemek bir tür çorba. İçerisinde bulunan erişte ve yeşil mercimek sebebiyle ana yemekler kadar doyurucu ve besleyici olan sakala çarpan çorba, diyet listeleri içinde en ideal seçenekler arasında.
İçerisinde bulunan uzun erişteler sebebiyle sakala çarpan olarak adlandırıldığı tahmin edilen bu çorba, doyurucu bir öğün olarak tüketilebilir. Geçmiş yıllardan beri Yozgat yöresine ait en bilindik lezzetlerden biri olan sakala çarpan çorbanın geçmiş yıllarda soğuk kış günlerinde hastalıklardan korunmak için tüketildiği tahmin ediliyor. Günümüzde ise hem lezzetli hem de doyurucu olması sebebiyle sevilerek tüketilen sakala çarpan çorba çorbacılarda ve yöresel yemekler hazırlayan restoranlarda bulunuyor.
5.Tandır Kebabı
Türk mutfağında önemli bir yere sahip olan kebap, her yörede hazırlanan farklı bir versiyonu ile ön plandadır. Yozgat usulü kebap olarak da değerlendirilen tandır kebabı, yörenin kendine has üretim şekli ile mutlaka denenmesi gereken lezzetlerden birisi.
Tandır kebabını diğer kebaplardan ayıran en önemli özelliği Yozgat yaylalarında doğal ortamda ve doğal besinler ile büyütülen, 1 yaşındaki kuzular ile hazırlanması. Bununla birlikte yörenin kendine has pişirme tekniği olan tandır ocaklarında iki tarafı eşit şekilde pişirilerek servis edilen kuzu eti, oldukça lezzetlidir. Yanında genellikle ev yapımı köpüklü ayran ile servis edilen bu kebabı öğle ve akşam saatlerinde doyurucu bir lezzet olarak tercih edebilirsiniz.
6.Arabaşı
Arabaşı adı verilen ve bir tür çorba olan bu lezzeti Türkiye’nin farklı yerlerinde de görmüş ya da denemiş olabilirsiniz. Özellikle son birkaç yıldır büyük bir popülerlik yakalayan arabaşı çorbasının anavatanı ise Yozgat. Yılın dört mevsimi boyunca hazırlanarak sevilerek tüketilen arabaşı çorbası, yanında özel olarak hazırlanan hamuruyla farklı bir deneyim vadeder.
Çorba ve hamuru aynı anda tüketmeniz gereken, özellikle soğuk kış günlerinde bağışıklık sistemini güçlendiren ve içinizin ısınmasını sağlayan bu lezzet, yöre halkı tarafından genellikle evlerde hazırlanıyor. Bununla birlikte Yozgat’a özgü bir lezzet olduğu için yalnızca arabaşı hazırlayan pek çok restoran bulmanız da mümkündür. Mutlaka denemeniz önerilen bu lezzet, çorba olarak servis edilmesine rağmen hamuru sebebiyle en az ana yemekler kadar doyurucu.
7.Bulama Çorbası
İçerisinde yumurta, patlıcan, dövme ve nane bulunduran bulama çorbası, klasik çorba tariflerinden farklı. Sıcak şekilde servis edilen ve genellikle soğuk kış günlerinin favorisi olmayı başaran bulama çorbası, içerisinde et ürünü bulundurmadığı için ve vejetaryen beslenme tarzına da uygun.
İçerisinde bulunan dövmenin uzun süre bekletilmesi ile hazırlanan, hem hafif hem de lezzetli bir çorba olan bulama çorbası, genellikle ekmek ile servis edilir. Yöre halkı tarafından kış aylarında evlerde en çok hazırlanan lezzetlerden biridir. Siz de bu lezzeti yöresel yemekleri hazırlayan restoranlarda bulabilirsiniz.
8.Bazlama
Türk yemek kültürüne ait en popüler hamur işi lezzetleri arasında bazlama geliyor. Yalnızca un ve su ile hazırlanan, çok kısa süre içerisinde tüketime hazır hale gelen ve içerisinde çok az malzeme bulunmasına rağmen uzun süre boyunca bayatlamayan bazlama, Türk mutfağı için önemli bir yere sahip.
Türkiye’nin farklı yerlerinde denemiş hatta evde yapmış olabileceğiniz bir lezzet olan bazlamanın daha farklı bir deneyime dönüşmesini istiyorsanız mutlaka Yozgat usulü bazlamayı denemelisiniz. Klasik bazlamalardan daha ince açılan ve genellikle içerisine peynir ilave edilerek pişirilen bazlama, mayalı bir hamurdur. Yozgat’ın sabah kahvaltıları için vazgeçilmez seçeneklerinden biri olan bazlama, klasik bazlama tariflerinden daha farklıdır ve oldukça lezzetli.
9.Helle Çorbası
Yozgat da dahil olmak üzere farklı yörelerde görmüş olabileceğiniz helle çorbası, Yozgat mutfağına ait en hafif lezzetlerden birisi. Bir tür un çorbası olan helle çorbası içerisinde un, yağ, pirinç ve su bulunur. Evlerde pratik bir şekilde hazırlanan, hem yaz hem de kış aylarında sevilerek tüketilen helle çorbası, yöresel yemekler hazırlayan restoranlarda da bulunabilir. Yoğun yemeklerden önce tüketilen helle çorbası mideyi yumuşatarak yemek sonrası hazımsızlık ihtimalini ortadan kaldırır.
10.Ayva Basması
Yozgat’ta gezilecek yerler, uzun bir listeye sahip. Listede yer alan yerleri gezip kültürel ve tarihi açıdan farklı deneyimler yaşarken gastronomik açıdan da kendinizi beslemeyi unutmamalısınız. Mutlaka denenmesi gereken pek çok lezzete sahip olan Yozgat, damak tadınıza hitap edebilecek farklı deneyimler sunar.
Yozgat seyahatinde mutlaka denemeniz gereken lezzetlerden biri ayva basması. Türk mutfağında meyvelerin ve etlerin bir arada kullanılması Osmanlı mutfak kültürüne dayanır. Bu duruma örnek olarak verilebilecek, çok köklü bir yemek olan ayva basması içerisinde kuzu veya dana eti, olgunlaşmış ayva, soğan, zeytinyağı, şeker ve tuz kullanılır.
Zeytinyağında kavrulan soğanlara etler eklenir. Ardından üzerlerine su ve tuz ilave edilir. Son aşamada iri iri doğranıp çekirdeklerinden temizlenen ayvalarda ilave edilir. Baharatlar, şeker ve tuz da ilave edildikten sonra orta ateşte kapağı kapalı şekilde pişirilir. Hem sunumu hem lezzeti ile etkileyici olan ayva basması, yöre halkı tarafından genellikle özel misafirlere yapılan bir yemek.
11.Topak Çorba
Topak çorba ya da topalak yemeği olarak adlandırılan, genellikle Yozgat yöresinde hazırlanan bu lezzet, köfte ile hazırlanan bir sulu yemektir. Topak çorbanın en önemli özelliği ise düğünlerde veya bayramlarda; bir eve kalabalık misafir grubu geleceği takdirde hazırlanmasıdır.
Bulgur, et veya nohut gibi farklı malzemeler ile hazırlanan köftenin yoğun kıvamda hazırlanmış salçalı bir harç içerisinde pişirilmesi ile tüketime hazır hale topak çorba, oldukça doyurucudur. Genellikle kış aylarında tüketilir ve sıcak şekilde servis edilir. Topak çorba çoğunlukla evlerde hazırlanan bir lezzet. Ancak siz bu lezzeti denemek istiyorsanız ev yemekleri hazırlayan restoranları ziyaret edebilirsiniz.
12.Cizlek
Yozgat’a ait lezzetlerden biri olan ancak farklı isimlerle Türkiye’nin dört bir yanında görmüş olabileceğiniz cizlek, bir tür krep. Türkiye’nin farklı bölgelerinde akıtma ya da cızlak ismiyle de anılan, likit kıvamdaki hamur harcının yağlanmış kızgın tavada arkalı önlü pişirilmesi ile hazırlanan ince hamurlara cizlek adı verilir.
Cizlek Yozgat yöresinde genellikle sabah kahvaltılarında tüketiliyor. Ancak aniden gelen misafirler için de sevilen bir seçenek olduğunu söylemek mümkün. Sabah kahvaltılarında yanında kahvaltılık ürünler ile servis edilen, bazı versiyonlarında içerisine maya ve toz şeker bulunan cizlek, pratik bir hazırlanma sürecine sahip olmasına rağmen oldukça lezzetli.
13.Madımak
İsmini hazırlandığı ot olan madımaktan alan madımak yemeği, Yozgat’ta neredeyse her evde pişiyor. Madımak yemeğinin en önemli özelliği ise ister etli ister etsiz şekilde pişirebiliyor olması.
Yozgat’a ait pek çok yemek bulunuyor. Bugüne dek şehirde yaşayan kültürlerden etkilenmiş dolayısıyla harmanlanmış bir yemek kültürüne sahip olan Yozgat, tencere yemekleri konusunda da zengin. Yaz ya da kış aylarında sıcak tencere yemeği denildiğinde akla gelen ilk seçeneklerden biri madımak otu ile hazırlanan madımak yemeği. Görüntüsü ve lezzeti itibariyle ıspanağa benzeyen ve tıpkı ıspanak gibi üzerine yağ ve yoğurt ilave edilerek servis edilen madımak yemeği, yöre halkının en pratik bulduğu yemeklerden birisi durumunda. Bu sebeple genellikle evlerde hazırlanır. Ancak siz bu lezzeti denemek istiyorsanız yöresel yemekler hazırlayan restoranları ziyaret edebilirsiniz.
14.Köfte Aşı
Köftenin Türk mutfağı için önemli bir lezzet olduğunu söylemek mümkün. İçerisinde parça et veya kıyma bulunan köfte, genellikle fırında veya tavada kızartılarak pişirilir. Yozgat usulü köfte aşı ise köftenin farklı bir versiyonu olarak değerlendirilebilir.
Hem köfte hem de sulu bir yemek tüketmek istiyorsanız tercih edebileceğiniz köfte aşı, oldukça doyurucu. Ev yemeği hazırlayan restoranlarda bulabileceğiniz köfte aşı içerisinde dana ve tavuk salçalı bir harç bulunur. Küçük küçük yuvarlanarak şekil verilen köftelerin salçalı bir harç içerisinde servis edilmesi olan köfte aşı, klasik köfte tariflerinden daha farklı ve daha doyurucu.
15.Gilik
Gilik ya da Yozgat gilliği ismiyle anılan bu lezzet, Yozgat yöresinde denenmesi gereken lezzetlerden bir diğeridir. İçeriğinde kıyma, bulgur, soğan, yumurta, maydanoz, tuz ve baharatlar bulunan bu lezzetin bir tür köfte olduğunu söylemek mümkün. Bütün malzemeleri bir araya getirip yoğurduktan sonra belirli bir süre boyunca bekletilir. Dinlenen ve yumuşayan hamura elde şekil verildikten sonra kızgın yağda arkalı önlü pişirilir ve sıcak şekilde servis edilir. Yanında pilav veya patates gibi aperatifler ile servis edilen, hem yaz hem de kış aylarında sevilerek tüketilen gillik, klasik köfte tariflerinden daha aromatiktir. Özellikle çocuklar tarafından sevilerek tüketilir.
16.Sütlü Kabak
Eğer kabak tatlısını seviyorsanız Yozgat’ta mutlaka denemeniz gereken lezzetlerin başında sütlü kabak geliyor. Şekerle birlikte 1 gün önceden marine edilen kabak, fırında veya kısık ateşte tencerede pişiriliyor. Pişen kabaklar püre haline getirildikten sonra süt ilave edilerek servis edilmek üzere kaplara dolduruluyor. Buzdolabında soğutulduktan sonra servis ediliyor. Servis aşamasında üzerine süt kreması, ceviz içi ve tarçın ile hazırlanmış bir harç ilave ediliyor. Klasik kabak tatlısı tariflerinden oldukça farklı olmasının yanı sıra, hem hafif hem de aromatik bir lezzet olan sütlü kabak, yöresel yemekler hazırlayan restoranlarda bulunuyor. Sütlü kabak çoğunlukla akşam yemeklerinden sonra çay veya kahvenin yanında ikram ediliyor.
17.İncir Uyutması
Yozgat lezzetleri arasında yalnızca yemekler değil, tatlılar da bulunuyor. Bunlardan biri olan incir uyutması ise isminden de anlaşılacağı üzere incir ile hazırlanıyor.
Yapımı oldukça meziyetli olan ve ustalık gerektiren incir uyutması, oldukça hafif bir tatlı. Diğer tatlılara oranla daha düşük kalorili olduğu için diyet listelerine de uygundur. Bununla birlikte incir uyutması ismi ile anılan bu lezzeti daha önce Türkiye’nin farklı yörelerinde de denemiş olabilirsiniz. Yozgat için de önemli bir tatlı olan, ustalık gerektirdiği için genellikle pastanelerde hazırlanan ancak yöre halkı tarafından evlerde de yapılan incir uyutması, genellikle üzerinde ceviz ile soğuk şekilde servis ediliyor. Yanında çay veya kahve ile ikram edilen incir uyutması, özellikle incir meyvesini sevenler tarafından büyük bir ilgi görüyor.
